Гало́ўкі
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
Гало́ўкі |
| Р. |
Гало́вак
Гало́ўкаў |
| Д. |
Гало́ўкам |
| В. |
Гало́ўкі |
| Т. |
Гало́ўкамі |
| М. |
Гало́ўках |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гало́ўка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
гало́ўка |
гало́ўкі |
| Р. |
гало́ўкі |
гало́вак |
| Д. |
гало́ўцы |
гало́ўкам |
| В. |
гало́ўку |
гало́ўкі |
| Т. |
гало́ўкай
гало́ўкаю |
гало́ўкамі |
| М. |
гало́ўцы |
гало́ўках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гало́ўка, -і, ДМ -ло́ўцы, мн. -і, -ло́вак, ж.
1. гл. галава.
2. Шарападобны плод або прадаўгаватае суквецце раслін.
Г. канюшыны.
Г. лёну.
3. толькі мн. Пярэдняя частка саней.
Пакласці мяшок у галоўкі.
4. толькі мн. Пярэдняя частка ботаў, якая пакрывае пальцы і верхнюю частку ступні.
Паставіць у ботах новыя галоўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пры́швы, -аў, адз. пры́шва, -ы, ж.
Пярэдняя частка ботаў, якая пакрывае пальцы і верхнюю частку ступні; галоўкі.
Халявы ёсць, а п. зробім.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гало́ўка, ‑і, ДМ ‑лоўцы; Р мн. ‑ловак; ж.
1. Памянш.-ласк. да галава (у 1, 6 знач.). Дзіцячая галоўка. Галоўка сыру.
2. Шарападобны плод, шарападобнае або прадаўгаватае суквецце некаторых раслін. Галоўка маку. Галоўка дзьмухаўца. □ Красаваліся буйныя малінавыя галоўкі канюшыны. Мележ. // Пра клубень цыбулі, качан капусты. Сама зямля без гною тлуста, І надта родзіцца капуста: З вядро галоўкі вырастаюць. Колас. // звычайна мн. (гало́ўкі, ‑ловак). Плады, каробачкі лёну. Лянок, паслушны лёгкаму ветру з усходу, кланяецца сваёй гаспадыні, пашумліваючы спелымі галоўкамі. Кулакоўскі.
3. Патоўшчаная канцавая частка чаго‑н. Галоўка бедранай косці. Галоўка запалкі. Галоўка цвіка.
4. толькі мн. (гало́ўкі, ‑ловак). Пярэдняя частка саней. Пакласці сена ў галоўкі. □ Бацька хутка ўлажыў дровы — крыху вышэй за галоўкі — перавязаў вяроўкаю за развалкі. Мыслівец.
5. толькі мн. (гало́ўкі, ‑ловак). Пярэдняя частка ботаў, якая пакрывае пальцы і верхнюю частку ступні. Паставіць у ботах новыя галоўкі. □ Боты не надта хвацкія: да старых, абшарпаных халяў прышыў Адам галоўкі з траскучай карабацістай скуры. Навуменка.
•••
Баявая галоўка — тое, што і боегалоўка.
Гладзіць па галоўцы каго гл. гладзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
голо́вки (у сапог) пры́швы, -ваў ед. нет, гало́ўкі, -ло́вак ед. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аба́к, ‑а, м.
Спец. Верхняя частка галоўкі калоны звычайна ў форме чатырохвугольнай пліты.
[Ад грэч. abax (abakos) — стол, лічыльная дошка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
і́цвіна, ‑ы, ж.
Абл. Адзін з двух драцяных цяжоў, якія злучаюць галоўкі саней з пярэднімі капыламі. Іцвіны сцягвалі галоўкі саней, захоўваючы такім чынам іх першапачатковую форму, і ад іцвін у вялікай меры залежаў працоўны век саней. «Помнікі».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ільнокамба́йн і льнокамба́йн, ‑а, м.
Камбайн, які адначасова рве лён, абразае галоўкі і звязвае сцёблы ў снапкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таўка́чыкі, ‑аў; адз. няма.
Абл. Хвошч. Варвара Бярозка перапыніла Насцю: — Мы самі галоўкі канюшыны ды таўкачыкі збіраем. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)