Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́смаркацьсов., разг. вы́сморкать;
в. нос — вы́сморкать нос
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́смаркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Высмаркацца. Высмаркаць нос.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смарка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., што і без дап.
Тое, што і смаркацца.
С. нос.
|| зак.вы́смаркаць, -аю, -аеш, -ае; -аны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́сморкатьсов.вы́смаркаць;
вы́сморкать носвы́смаркаць нос;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
blow one’s nose
вы́смаркаць нос, вы́смаркацца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Вы́секаць ’высмаркаць нос’ (Янк. II, Бір. дыс., Шатал., брэсц., пін., З нар. сл.), вы́снекаць, вы́снякаць ’тс’ (Бір. дыс., Сцяц.). Укр.ви́сякати ’тс’, сяка́ти ’фыркаць, смаркацца’, рус.исся́кнуть ’вычарпацца’, польск.siąkać, siąknąć, sięknąć ’канчацца, вычэрпвацца; смаркацца’, в.-луж.sakać, saknyć ’высыхаць, вычэрпвацца’, чэш.sáknouti ’сачыцца, мачыць’, славац.siakať, siaknuť ’фыркаць, смаркацца’, серб.-харв.пресѐкати, ‑ка̑м ’вычарпаць’, балг.сѐквам, се́кна ’вычэрпваюся’. Прасл.*sęknǫti роднаснае слав.*sǫčiti, ц.-слав.исѫчити (гл. сучы́ць) (Фасмер, 3, 826). У іншых і.-е. мовах роднаснымі з’яўляюцца літ.senkù, sékti ’апускацца’, seklùs ’мелкі’, лат.sîkt, sīkstu, sîku ’засыхаць’, ст.-інд.ásakrak ’невычэрпны’, ст.-англ.sîhte ’балоцісты’ (з *siηhti), ірл.sesc ’сухі, бясплодны; той, які не дае малака’, кімр.hysp ’сухі’ (Траўтман, 256). Іначай–Махэк₂ (536), які звязвае таксама са слав.sokъ. Беларускія формы з ‑н‑, відавочна, пад уплывам польскіх назалізаваных форм з наступнай метатэзай.