вы́працаваны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вы́працаваны вы́працаваная вы́працаванае вы́працаваныя
Р. вы́працаванага вы́працаванай
вы́працаванае		 вы́працаванага вы́працаваных
Д. вы́працаванаму вы́працаванай вы́працаванаму вы́працаваным
В. вы́працаваны (неадуш.)
вы́працаванага (адуш.)		 вы́працаваную вы́працаванае вы́працаваныя (неадуш.)
вы́працаваных (адуш.)
Т. вы́працаваным вы́працаванай
вы́працаванаю		 вы́працаваным вы́працаванымі
М. вы́працаваным вы́працаванай вы́працаваным вы́працаваных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́працаваны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вы́працаваны вы́працаваная вы́працаванае вы́працаваныя
Р. вы́працаванага вы́працаванай
вы́працаванае		 вы́працаванага вы́працаваных
Д. вы́працаванаму вы́працаванай вы́працаванаму вы́працаваным
В. вы́працаваны (неадуш.)
вы́працаванага (адуш.)		 вы́працаваную вы́працаванае вы́працаваныя (неадуш.)
вы́працаваных (адуш.)
Т. вы́працаваным вы́працаванай
вы́працаванаю		 вы́працаваным вы́працаванымі
М. вы́працаваным вы́працаванай вы́працаваным вы́працаваных

Кароткая форма: вы́працавана.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́працаваны вы́работанный; см. вы́працаваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́працаваны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад выпрацаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́працаваны (распрацаваны) áusgearbeitet, erárbeitet; zusámmengestellt; гл. выпрацаваць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вы́работанный

1. вы́працаваны, вы́раблены, мног. павырабля́ны;

2. вы́працаваны;

3. вы́раблены; см. вы́работать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аўтатрэ́нінг

(ад аўта- + трэнінг)

спецыяльны трэніровачны рэжым, выпрацаваны пэўнай асобай; саматрэніроўка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

умо́ўны, -ая, -ае.

1. Загадзя ўмоўлены і зразумелы толькі тым, хто ўмовіўся.

У. стук.

Умоўнае месца.

2. Які мае сілу толькі пры якіх-н. умовах.

Умоўнае асуджэнне.

Прыгавораны ўмоўна (прысл.). Умоўная згода.

У. рэфлекс (выпрацаваны пад уплывам пэўных умоў).

3. Які не існуе на самай справе, яўны або сімвалічны.

Умоўная мяжа.

Умоўныя дэкарацыі.

4. У граматыцы: які ўтрымлівае ў сабе значэнне ўмовы (у 1 знач.).

У. сказ.

У. лад дзеяслова.

У. злучнік.

|| наз. умо́ўнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэфле́кс, ‑у, м.

1. Рэакцыя жывога арганізма на знешнія раздражненні. Зрокавы рэфлекс. Слыхавы рэфлекс.

2. Адценне колеру якога‑н. прадмета, якое ўзнікае пры адлюстраванні святла, што падае ад іншых асветленых прадметаў. І вочы паступова прывыклі да чырванаватых рэфлексаў ва ўсім наваколлі. Шыцік.

•••

Безумоўны рэфлекс — прыроджаны рэфлекс.

Умоўны рэфлекс — рэфлекс, выпрацаваны на працягу жыцця пры ўдзеле галаўнога мозга.

[Ад лац. reflexus — адлюстраванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рытуа́л, ‑у, м.

1. Сукупнасць абрадаў, якія суправаджаюць рэлігійны акт.

2. Выпрацаваны звычаем ці ўстаноўлены парадак выканання чаго‑н.; цырыманіял. Гэта была дзівосная пагулянка. Нават з захаваннем марскога рытуалу: без закускі, так, як заведзена гэта, кажуць, у маракоў, мы выпілі па чарцы каньяку і заспявалі песню ... Скрыган. Скончылася гэта зусім нечакана. Рытуал патрабаваў, каб закаханы наведаў тыя месцы, дзе ён бываў шчаслівы. Караткевіч.

[Ад лац. ritualis — абрадавы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)