второ́й в разн. знач. другі́;
второ́й год другі́ год;
на второ́м пла́не на другі́м пла́не;
второ́й сорт другі́ сорт;
◊
втора́я ро́дина друга́я радзі́ма;
втора́я мо́лодость друга́я маладо́сць;
до вторы́х петухо́в (просиде́ть, проговори́ть) да другі́х пе́ўняў (прасе́дзець, прагавары́ць);
из вторы́х рук (узна́ть, получи́ть) з другі́х рук (даве́дацца, атрыма́ць);
игра́ть втору́ю скри́пку ігра́ць другу́ю скры́пку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падабе́д, -ду м. второ́й за́втрак
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
на́варат: другі́м ~там (во второй раз) повто́рно, втори́чно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
втори́чно нареч. паўто́рна, разг. другі́м на́ватарам; (второй раз) другі́ раз, другі́м ра́зам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ту́же сравн. ст.
1. нареч. тужэ́й;
ту́же завя́зывай тужэ́й завя́звай;
2. прил. тужэ́йшы;
второ́й у́зел ту́же другі́ ву́зел тужэ́йшы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пало́ва ж., в разн. знач. полови́на;
у друго́й ~ве го́да — во второ́й полови́не го́да;
п. до́ма — полови́на до́ма
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Калі́нкі ’свята ў гонар маладой, калі яна аказалася нявіннай’ (З—ч). Рус. арэнб. калинка, параўн.: «Пирушка на второй день свадьбы, когда присутствующим показывают свадебную сорочку новобрачной, свидетельствующую о ее невинности, а родителей новобрачной угощают калиновой настойкой» (СРНГ, 12, 356), варонеж. распивать калинку (пра абрад на трэці дзень вяселля) больш далёкае, аднак таксама звязана з калінай. Калину ломати — у вясельных песнях: ’губляць нявіннасць’, калину стратити ’згубіць нявіннасць’. Семантыка, відаць, усх.-слав., аднак што датычыць бел. калінкі і рус. паралелі, цяжка сцвярджаць, што тут утварэнне таго ж перыяду, хутчэй за ўсё інавацыя ў абмежаваным арэале з наступнай экспансіяй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перапе́ць сов., в разн. знач. перепе́ть;
п. усе́ пе́сні — перепе́ть все пе́сни;
п. пе́сню другі́ раз — перепе́ть пе́сню второ́й раз;
хто каго́ ~пяе́ — кто кого́ перепоёт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
А́НІЧКАЎ Дзмітрый Сяргеевіч
(1733—1.5.1788),
рускі асветнік, філосаф. Праф. філасофіі і матэматыкі Маскоўскага ун-та (з 1771). Паслядоўнік філасофіі Х.Вольфа. У дысертацыі «...Пра пачатак і паходжанне натуральнага богашанавання...» (1769), напісанай з пазіцый дэізму, паходжанне рэлігіі тлумачыў страхам людзей перад незразумелымі сіламі прыроды, неадукаванасцю. За свае погляды зазнаў ганенні царквы і часткі прафесуры. У тэорыі пазнання развіваў ідэі матэрыялістычнага сенсуалізму.
Тв.:
У кн.: Избранные произведения русских мыслителей второй половины XVIII века. М., 1952. Т. 1. С. 112—184.
т. 1, с. 372
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
«ДЗІ́ЎНАЯ ВАЙНА́», «сядзячая вайна»,
пашыраная ў гіст. л-ры назва пач. перыяду (вер. 1939 — май 1940) другой сусветнай вайны 1939—45 на фронце ў Зах. Еўропе. Характарызавалася адсутнасцю актыўных баявых дзеянняў паміж англа-франц. і сканцэнтраванымі супраць іх герм. войскамі. Скончылася ў сувязі з наступленнем ням.-фаш. армій у Зах. Еўропе.
Літ.:
Мэйсон Д. «Странная война»: Пер. с англ. // От Мюнхена до Токийского залива: Взгляд с Запада на трагич. страницы истории второй мировой войны: Перевод. М., 1992.
т. 6, с. 119
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)