валто́рна, -ы, мн. -ы, валто́ран і -наў, ж.

Медны духавы музычны інструмент у выглядзе спіральна сагнутай трубы з шырокім раструбам.

|| прым. валто́рнавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

валто́рна

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. валто́рна валто́рны
Р. валто́рны валто́рн
валто́рнаў
Д. валто́рне валто́рнам
В. валто́рну валто́рны
Т. валто́рнай
валто́рнаю		 валто́рнамі
М. валто́рне валто́рнах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

валто́рна ж., муз. валто́рна

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

валто́рна муз. валто́рна, -ны ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

валто́рна, ‑ы, ж.

Медны духавы музычны інструмент у выглядзе спіральна сагнутай трубы з шырокім раструбам.

[Ад ням. Waldhorn — паляўнічы рог.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Валторна 1/432; 2/579; 7/310

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ВАЛТО́РНА

(ням. Waldhorn літар. лясны рог),

медны духавы муштуковы муз. інструмент; уяўляе сабой метал. ўліткападобную трубку з моцна расшыраным раструбам. Узнікла ў 2-й пал. 17 ст. ў выніку ўдасканалення паляўнічага рога. Напачатку існавалі валторны розных строяў з натуральным гукарадам. У канцы 19 — пач. 20 ст. з’явіліся клапанныя і вентыльныя валторны з поўным храматычным гукарадам. Сучасная валторна мае 3 дадатковыя трубкі з вентыльным механізмам, якія ўключаюцца ў асн. ствол; вырабляецца ў строях F або B (радзей Es); дыяпазон H1 — f​2. Аркестравы, ансамблевы і сольны інструмент. На Беларусі вядома з 2-й пал. 17 ст. Была ў складзе аркестраў і капэл 2-й пал. 18 ст. У наш час бытуе ў нар. інстр. практыцы асобных раёнаў. Класы валторны існуюць у вышэйшых і сярэдніх спец. муз. установах.

І.Дз.Назіна.

т. 3, с. 486

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

валто́рна ж. муз. Wáldhorn n -(e)s, -hörner, Jágdhorn n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

валто́рна

(ням. Waldhorn = паляўнічы рог)

медны духавы музычны інструмент у выглядзе спіральна сагнутай трубы з шырокім раструбам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Валто́рна ’музычны інструмент’ (КТС). Праз рус. валторна (Крукоўскі, Уплыў, 84) з ням. Waldhorn ’паляўнічая труба’ (Шанскі, 1, В, 12–13; Рудніцкі, 1, 302).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)