валаво́ка

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. валаво́ка валаво́кі
Р. валаво́кі валаво́к
Д. валаво́цы валаво́кам
В. валаво́ку валаво́к
Т. валаво́кай
валаво́каю
валаво́камі
М. валаво́цы валаво́ках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

валаво́ка ж., зоол. крапи́вник м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Валавока 2/564

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

валаво́ка, ‑і, ж.

Невялікая лясная пеўчая птушка атрада вераб’іных шаравата-бурага колеру з кароткім, прыўзнятым хвастом.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВАЛАВО́КА

(Troglodytes troglodytes),

птушка сям. валавокавых атр. вераб’інападобных. Пашырана ў Еўразіі, Паўн.-Зах. Афрыцы і Паўн. Амерыцы. Каля 40 падвідаў. На Беларусі трапляецца ўсюды, на Пд — часам зімой, пералётная. Жыве ў мяшаных і лісцевых захламленых ламаччам, зарослых крапівой лясах з густым падлескам. Нар. назвы валовае вока, блыха, блышка.

Адна з самых дробных птушак у фауне Беларусі. Даўж. каля 9,5 см, маса 8—11 г. Апярэнне спіны рыжавата- або карычнявата-бурае з чорнымі і бурымі папярочнымі палосамі, брушка больш светлае. Хвост кароткі, тарчма. Дзюба прамая, тонкая. Крылы кароткія, круглаватыя. Гнёзды шарападобныя (5—8) з бакавой уваходнай адтулінай. Двойчы за сезон нясе 5—7 яец. Корміцца насякомымі, павукамі, насеннем раслін, ягадамі.

т. 3, с. 468

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Валаво́ка ’птушка атрада вераб’іных, Troglodytes troglodytes’ (БРС). Народныя назвы валовае вока, блыха, блышка. Назва метафарычная. Параўн. укр. волоочок, волове очко.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Zunkönig

m -s, -e заал. валаво́ка

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

strzyżyk

м. заал. валавока (Troglodytes troglodytes L.)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

крапи́вник м.

1. (заросли крапивы) крапіва́, -вы́ ж., крапі́ўнік, -ку м.;

2. зоол. валаво́ка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Валаво́кі (БРС). З рус. волоокий, якое з’яўляецца калькай грэч. βοῶπις ’валавокі’ (Шанскі, 1, В, 151). Аднак варта прыняць пад увагу дыялектную назву расліны валавока ’крапіўнік’, макед. волоока ’мальва лясная’. Параўн. таксама рус. смал. волопокий ’з вялікімі вачыма’, волоплястый.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)