бяля́ва-ды́мны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
бяля́ва-ды́мны |
бяля́ва-ды́мная |
бяля́ва-ды́мнае |
бяля́ва-ды́мныя |
| Р. |
бяля́ва-ды́мнага |
бяля́ва-ды́мнай
бяля́ва-ды́мнае |
бяля́ва-ды́мнага |
бяля́ва-ды́мных |
| Д. |
бяля́ва-ды́мнаму |
бяля́ва-ды́мнай |
бяля́ва-ды́мнаму |
бяля́ва-ды́мным |
| В. |
бяля́ва-ды́мны (неадуш.)
бяля́ва-ды́мнага (адуш.) |
бяля́ва-ды́мную |
бяля́ва-ды́мнае |
бяля́ва-ды́мныя (неадуш.)
бяля́ва-ды́мных (адуш.) |
| Т. |
бяля́ва-ды́мным |
бяля́ва-ды́мнай
бяля́ва-ды́мнаю |
бяля́ва-ды́мным |
бяля́ва-ды́мнымі |
| М. |
бяля́ва-ды́мным |
бяля́ва-ды́мнай |
бяля́ва-ды́мным |
бяля́ва-ды́мных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бяля́ва-жо́ўты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
бяля́ва-жо́ўты |
бяля́ва-жо́ўтая |
бяля́ва-жо́ўтае |
бяля́ва-жо́ўтыя |
| Р. |
бяля́ва-жо́ўтага |
бяля́ва-жо́ўтай
бяля́ва-жо́ўтае |
бяля́ва-жо́ўтага |
бяля́ва-жо́ўтых |
| Д. |
бяля́ва-жо́ўтаму |
бяля́ва-жо́ўтай |
бяля́ва-жо́ўтаму |
бяля́ва-жо́ўтым |
| В. |
бяля́ва-жо́ўты (неадуш.)
бяля́ва-жо́ўтага (адуш.) |
бяля́ва-жо́ўтую |
бяля́ва-жо́ўтае |
бяля́ва-жо́ўтыя (неадуш.)
бяля́ва-жо́ўтых (адуш.) |
| Т. |
бяля́ва-жо́ўтым |
бяля́ва-жо́ўтай
бяля́ва-жо́ўтаю |
бяля́ва-жо́ўтым |
бяля́ва-жо́ўтымі |
| М. |
бяля́ва-жо́ўтым |
бяля́ва-жо́ўтай |
бяля́ва-жо́ўтым |
бяля́ва-жо́ўтых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бяля́ва-ружава́ты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
бяля́ва-ружава́ты |
бяля́ва-ружава́тая |
бяля́ва-ружава́тае |
бяля́ва-ружава́тыя |
| Р. |
бяля́ва-ружава́тага |
бяля́ва-ружава́тай
бяля́ва-ружава́тае |
бяля́ва-ружава́тага |
бяля́ва-ружава́тых |
| Д. |
бяля́ва-ружава́таму |
бяля́ва-ружава́тай |
бяля́ва-ружава́таму |
бяля́ва-ружава́тым |
| В. |
бяля́ва-ружава́ты (неадуш.)
бяля́ва-ружава́тага (адуш.) |
бяля́ва-ружава́тую |
бяля́ва-ружава́тае |
бяля́ва-ружава́тыя (неадуш.)
бяля́ва-ружава́тых (адуш.) |
| Т. |
бяля́ва-ружава́тым |
бяля́ва-ружава́тай
бяля́ва-ружава́таю |
бяля́ва-ружава́тым |
бяля́ва-ружава́тымі |
| М. |
бяля́ва-ружава́тым |
бяля́ва-ружава́тай |
бяля́ва-ружава́тым |
бяля́ва-ружава́тых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шаро́ш 1, ‑рашу, м.
Дробны крохкі лёд у выглядзе кашападобнай масы, які ідзе перад ледаставам або ў час вясновага крыгаходу. Бялява-шэрыя аблачынкі на рацэ, на якія .. [лётчык] звярнуў увагу з самалёта, аказаліся першымі маленькімі плывучымі астраўкамі шарашу. Хадкевіч. Светла-попельны колер хмар пад нагамі нагадвае то густы шарош на вадзе, то нядаўна астрыжаную аўчыну. Брыль.
шаро́ш 2, ‑рашу, м.
Спец. Лес, які сплаўляецца па рацэ бярвеннямі, не звязанымі ў плыт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВО́ШЫ
(Anoplura, Siphunculata),
атрад насякомых. З сям.: гематапіды (Haematopidae), калючыя вошы (Echinophthiridae), педыкуліды (Pediculidae). У сусв. фауне каля 300, на Беларусі 12 відаў. Крывасмокі, спецыфічныя паразіты млекакормячых жывёл і чалавека. Найб. вядомыя паразіты чалавека — вош плацяная (Pediculus humanus vestimenti), вош галаўная (Pediculus humanus capitis), вош лабковая, або плашчыца (Phthirus pubis), свіней — вош свіная (Haematopinus suis).
Даўж. 0,3—6 мм. Цела пляскатае, бяскрылае, укрытае валаскамі, шчацінкамі, шыпамі, бялява-жаўтаватае з бурымі або чорнымі плямкамі. Галава прадаўгаватая, брушка авальнае. Вочы рэдукаваныя або адсутнічаюць. Ротавы апарат колюча-сысучы з кручкамі. Ногі з учэпістымі кіпцюркамі. Раздзельнаполыя. Адкладваюць да 300 яец. Самкі спец. сакрэтам прыклейваюць яйцы (гніды) да валасоў, адзення або субстрату. Лічынкі развіваюцца праз 5—19 сут. Жывуць 32—46 сут. Пераносяць узбуджальнікаў сыпнога і зваротнага тыфаў, ліхаманак, сібірскай язвы і інш. небяспечных хвароб. Знішчаюць вошай мех., тэрмічным і хім. спосабамі. Гл. таксама Педыкулёз.
Л.В.Кірыленка.
т. 4, с. 281
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАЛБЖЫ́ХСКАЕ ВАЯВО́ДСТВА
(Województwo Walbrzychskie),
на ПдЗ Польшчы. Пл. 4168 км². Нас. 740,5 тыс. чал. (1992), гарадскога 74%. Адм. ц. — г. Валбжых. На Пн і ПнУ тэрыторыі перадгор’і Судэтаў, на Пд і ПдЗ Сярэднія і Усх. Судэты (выш. да 1425 м, г. Снежнік) з гарамі Сове і Клодзскай катлавінай.
Сярэднія т-ры студз. ад -2 °C у катлавіне да -8 °C у гарах, ліп. адпаведна 17,5 °C і 16 °C, ападкаў ад 600 да 1200 мм (у гарах) за год. Рэкі — вярхоўі левых прытокаў Одры: Нысы Клодзскай, Быстшыцы, Алавы, Шлензы. Пад лесам 29,4% тэрыторыі. Гаспадарка прамысл. кірунку. Развіты здабыча каменнага вугалю (у Ніжняшлёнскім бас. з 14 ст.), хім., маш.-буд. (горнае абсталяванне), харч. і інш. прам-сць. Прамысл. цэнтры: Валбжых, Свідніца, Дзяржонеў, Бялява, Клодзка і інш. Вырошчваюць пшаніцу, ячмень, кармавыя травы, бульбу, цукр. буракі, авёс, рапс. Гадуюць свіней, буйн. раг. жывёлу, авечак. Турызм. Курорты (Кудова-Здруй, Шчаўна-Здруй, Паланіца-Здруй і інш.).
т. 3, с. 476
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)