бяззу́ба
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| бяззу́ба |
- |
- |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бяззуба-шапялявы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
бяззуба-шапялявы |
бяззуба-шапялявая |
бяззуба-шапялявае |
бяззуба-шапялявыя |
| Р. |
бяззуба-шапялявага |
бяззуба-шапялявай
бяззуба-шапялявае |
бяззуба-шапялявага |
бяззуба-шапялявых |
| Д. |
бяззуба-шапяляваму |
бяззуба-шапялявай |
бяззуба-шапяляваму |
бяззуба-шапялявым |
| В. |
бяззуба-шапялявы
бяззуба-шапялявага |
бяззуба-шапялявую |
бяззуба-шапялявае |
бяззуба-шапялявыя |
| Т. |
бяззуба-шапялявым |
бяззуба-шапялявай
бяззуба-шапяляваю |
бяззуба-шапялявым |
бяззуба-шапялявымі |
| М. |
бяззуба-шапялявым |
бяззуба-шапялявай |
бяззуба-шапялявым |
бяззуба-шапялявых |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заша́мкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пачаць шамкаць. // Прашамкаць. Бабуля Матруна .. пакруціць галавой і бяззуба зашамкае: «А што — зноў не вытрымаў». Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жвялёк ’скрутак’ (мсцісл., Юрч. Фраз. 2). З суфіксам ‑ок ад жвяліць ’есці бяззуба, комкаючы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жвялі́ць ’бяззуба, комкаючы есці’ (мсцісл., Юрч. Сін., 80), жвяль, жвель ’выклічнік пра павольную яду’ (мсцісл., Нар. лекс., 175). В.-луж. zwalić ’гаварыць глупства’, славен. žveljáti ’есці марудна, перажоўваючы; нешта рабіць марудна’, серб.-харв. жва̀лити ’зацягваць цуглі; слінявіць, трымаючы ў губах (напр., люльку)’, балг. дыял. жваля ’перажоўваць’, жви́лим ’церці; піць’. Параўн. літ. žvelgseti ’многа гаварыць’ (Шырвід), лат. zvalkšét ’балбатаць, рабіць гук (пра падзенне прадмета і інш.)’ (Мюленбах-Эндзелін). У корані адлюстроўваецца, відаць, тое ж *žьv‑, што і ў жаваць (гл.), але адбывалася і кантамінацыя з гукапераймальным *žv‑ (параўн. жвякаць), прычым аснова ўтвараецца з рознымі галоснымі (a‑, ‑ě‑, ‑i‑) і зычным ‑l‑ (дэтэрмінатывам?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)