бядо́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. бядо́та
Р. бядо́ты
Д. бядо́це
В. бядо́ту
Т. бядо́тай
бядо́таю
М. бядо́це

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бядо́та, -ы, ДМ -до́це, мн. -ы, -до́т, ж. (разм.).

1. Гора, бяда, бедства.

2. Матэрыяльныя нястачы, беднасць.

Жыў ён у бясконцай бядоце.

|| прым. бядо́тны, -ая, -ае.

Бядотнае становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бядо́та ж., разг. беда́, го́ре ср.; бе́дствие ср.; нужда́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бядо́та, ‑ы, ДМ ‑доце, ж.

Разм.

1. Бяда, гора. Да ўсіх Галіных бядот дадалася новая, ужо зусім рэальная бяда: стараста паведаміў ёй, каб збіралася ў Германію. Няхай.

2. Матэрыяльныя нястачы, беднасць, галеча, бедната. І тут нейк сама сабою ўспомнілася Панямонь і марная страта грошай, праўда, невялікіх, але ў такой бядоце яны мелі б значную сілу. Колас. І там, дзе гібелі Ў бядоце бясконцай, Жыццё маладое ўстала Нанова. Броўка.

3. зб. Бедната, бедныя людзі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бядо́та ж

1. (бяда, гора) Únglück n -s, Únheil n -s;

2. (беднасць, галеча, бедната) Not f -, Nöte, Élend n -(e)s;

3. (бедната, бедныя людзі) die Ármen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

беззяме́лле, ‑я, н.

Адсутнасць або недахоп зямлі, неабходнай для жыцця чалавека. Кравец Самабыль радзіўся і вырас у вёсцы. Прафесіі свае не любіць: горкая бядота, беззямелле змусілі яго шукаць іншага спосабу да жыцця. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гале́ча, ‑ы, ж.

Адсутнасць сродкаў для жыцця; крайняя беднасць. Голад, галеча, непасільная праца на кулацкім полі ад цямна да цямна — хіба не аб гэтым пісалі паэты-класікі? Бярозкін. Над краем колішняй бядота і галечы Жыццё, як сонца, не спыняе рух. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гало́та, ‑ы, ДМ ‑лоце, ж.

Разм.

1. зб. Беднякі, бедната. Сярод настаўніцкай галоты самым багатым быў Нічыпар Янкавец. Колас.

2. Беднасць, галеча. [Тамаш:] Пражыў век — дабра не бачыў .. Бо галота страшная, бядота несусветная. Часам і кавалка хлеба ў хаце не было. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Псо́та ’шкода; свавольства’ (ТСБМ, Гарэц., Байк. і Некр.), ’шкода’ (Сіг.), ’пястун; наравісты, пераборлівы’ (Клім.), ст.-бел. псота ’выхадка, свавольства’. Укр. псо́та ’бядота, бяда, галеча, нястача’; ’дрэннае надвор’е’, ’лаянка’. З польск. psota, psocić ад pies, першапачаткова ’гайняваць; аддавацца распусце’ (Банькоўскі, 2, 957).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бе́дствие ср. бе́дства, -ва ср., бядо́та, -ты ж., бяда́, -ды́ ж., няшча́сце, -ця ср.;

сигна́л бе́дствия сігна́л няшча́сця;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)