брусні́ца
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
брусні́ца |
брусні́цы |
| Р. |
брусні́цы |
брусні́ц |
| Д. |
брусні́цы |
брусні́цам |
| В. |
брусні́цу |
брусні́цы |
| Т. |
брусні́цай
брусні́цаю |
брусні́цамі |
| М. |
брусні́цы |
брусні́цах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Брусні́ца. Рус. брусни́ка, укр. брусни́ця, польск. bruśnica, чэш. brusnice і г. д. Слав. *brus‑ ’брусніца’ тлумачыцца як этымалагічна звязанае з брус (гл.), *brъs‑nǫti ’здзіраць’, *brusiti ’гладзіць, тачыць’ (ягады брусніцы быццам лёгка зрываюцца). Як семантычную паралель параўн. ням. Streichbeere (да streichen гладзіць’). Бернекер, 90; Траўтман, 36; Праабражэнскі, 1, 47; Фасмер, 1, 221; Махэк₂, 70 (апошні лічыць назву «праеўрапейскім» словам). Форму брушні́ца ’брусніца’ (Сцяшк. МГ, Нас., Бяльк.) Кюнэ (Poln., 46) лічыць запазычаннем з польск. brusznica. Да слав. *brusьnica ’брусніца’. Бернекер (90) адносіць па паходжанню і бел. брусне́ць ’чырванець; загараць’, брусне́лы ’чырванаваты; загарэлы’ (Нас.). Гл. яшчэ Лучыц-Федарэц. Бел.-рус. ізал., 64.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брусні́цы, -ні́ц, адз. брусні́ца, -ы, ж.
Кустовая расліна сямейства бруснічных з вечназялёнымі лісточкамі, а таксама ягады гэтай расліны.
|| прым. брусні́чны, -ая, -ае.
Бруснічнае варэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брусні́цы, ‑ніц; адз. брусніца, ‑ы, ж.
1. Кустовая ягадная расліна сямейства бруснічных.
2. Ягады гэтай расліны. Усе сухія баравіны Пакрыты завяззю брусніц. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брусне́ць чырванець; загараць’, брусне́лы. Гл. брусні́ца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брусни́ка ж. брусні́цы, -ні́ц, ед. брусні́ца, -цы ж.; (растение) брусні́чнік, -ку м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)