браться

1. (руками за что-л.) бра́цца;

2. (начинать работу с помощью каких-л. орудий) бра́цца;

браться за перо́ бра́цца за пяро́;

3. (начинать работу без указания на орудия труда) бра́цца;

браться за рабо́ту бра́цца за рабо́ту;

4. (давать согласие что-л. сделать) бра́цца, падраджа́цца;

5. (возникать) бра́цца;

отку́да у него́ беру́тся си́лы? адку́ль у яго́ бяру́цца сі́лы?;

6. страд. бра́цца;

бра́ться за ум бра́цца за ро́зум.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падруча́цца несов., разг.

1. подряжа́ться;

2. бра́ться, вызыва́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выпрабо́ўвацца несов., страд. испы́тываться, подверга́ться испыта́нию, бра́ться на испыта́ние; см. выпрабо́ўваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падраджа́цца несов.

1. подряжа́ться, нанима́ться;

2. вызыва́ться, доброво́льно бра́ться;

3. страд. подряжа́ться, нанима́ться; см. падраджа́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забіра́цца несов.

1. в разн. знач. забира́ться; см. забра́цца;

2. страд. забира́ться; изыма́ться; бра́ться; принима́ться; убира́ться; см. забіра́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падахво́чвацца несов.

1. (брать на себя исполнение какого-л. дела) вызыва́ться, бра́ться;

2. страд. побужда́ться; подгова́риваться; подстрека́ться, подзадо́риваться; разохо́чиваться; см. падахво́чваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

принима́ться несов.

1. (браться) бра́цца; (начинать) пачына́ць, распачына́ць;

2. (прививаться) прыма́цца; см. приня́ться;

3. страд. прыма́цца; бра́цца, лічы́цца; сустрака́цца; набыва́цца; прыбіра́цца, забіра́цца; см. принима́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бра́цца (за каго, што) несов.

1. (руками за что-л.) бра́ться;

2. (начинать какую-л. работу с помощью каких-л. орудий) бра́ться;

б. за сяке́рубра́ться за топо́р;

3. (начинать какую-л. работу, без указания на орудие труда) бра́ться, приступа́ть (к чему), принима́ться;

б. за рабо́тубра́ться за рабо́ту, приступа́ть к рабо́те, принима́ться за рабо́ту;

4. (давать согласие что-л. сделать) бра́ться; вызыва́ться;

5. (возникать) бра́ться;

адку́ль у яго́ бяру́цца сі́лы? — отку́да у него́ беру́тся си́лы?;

6. разг. (в знач. становиться, усиливаться — чаще всего о природных явлениях — переводится в зависимости от контекста): на́нач бра́ўся маро́з к но́чи уси́ливался (крепча́л) моро́з;

7. безл., разг. (приближаться) клони́ться, наступа́ть, идти́;

бярэ́цца на зіму́ — наступа́ет зима́;

бра́лася на вясну́ — приближа́лась (наступа́ла) весна́;

бярэ́цца на дзень — наступа́ет у́тро, света́ет;

8. разг. (идти, двигаться в определённом направлении) пробира́ться, направля́ться;

трэ́ба б. на ўсход — на́до пробира́ться на восто́к;

9. (идти на приманку — о рыбе) клева́ть;

аку́нь до́бра бярэ́цца на чарвяка́о́кунь хорошо́ клюёт на червяка́;

10. (да каго, чаго; без доп.) разг. (прилипать) ли́пнуть (к кому, чему и без доп.), пристава́ть, ма́заться, (о чём-л. цепком — ещё) цепля́ться;

фа́рба яшчэ́ бярэ́цца — кра́ска ещё ли́пнет (ма́жется);

ваўчкі́ бяру́цца за адзе́жу — череда́ цепля́ется за оде́жду;

11. разг. (о заразной болезни) быть зарази́тельной;

грып ве́льмі бярэ́цца — грипп весьма́ зарази́телен;

12. разг. (проявлять усердие к какой-л. работе) бра́ться, стара́ться;

хло́пчык до́бра бярэ́цца за вучо́бу — ма́льчик хорошо́ берётся за учёбу;

13. разг. (начинать усиленно заниматься чем-л.) ударя́ться (во что); налега́ть (на что);

бра́цца за фі́зіку — налега́ть на фи́зику, ударя́ться в фи́зику;

14. разг. (принимать на себя ответственность за кого-, что-л.) руча́ться;

я за яго́ бяру́ся — я за него́ руча́юсь;

15. заступа́ться;

свой за свайго́ бярэ́цца — свой за своего́ заступа́ется;

16. разг., фам. (за кого-л.) принима́ться, бра́ться;

за яго́ ўжо бяру́цца — за него́ уже́ беру́тся;

17. страд. бра́ться, взима́ться; принима́ться; подверга́ться, тереби́ться, дёргаться; заключа́ться; извлека́ться; отбира́ться; см. браць;

б. за ро́зумбра́ться за ум;

б. ў бо́кі — подбоче́ниваться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кі́снуць несов., прям., перен. ки́снуть;

малако́ ~не — молоко́ ки́снет;

няма́ чаго́ к., трэ́ба бра́цца за рабо́ту — не́чего ки́снуть, ну́жно бра́ться за рабо́ту;

к. ад сме́ху — ки́снуть от сме́ха

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Omnia incipis, nihil absolvis

За ўсё бярэшся ‒ нічога не канчаеш.

За всё берешься ‒ ничего не кончаешь.

бел. Хто за сто работ бярэцца, ніводнай не зробіць. Ураз усё робіцца толькі ў казках. Не скончыўшы адну работу, за дру­гую не бярыся.

рус. За всё браться ‒ ничего не сделать. За всё берётся, да не всё удаётся. Кто много начинает, мало оканчивает. Кто за всё берётся, тому ничего не удаётся.

фр. Quarante métiers cinquante malheurs (Сорок ремёсел ‒ пятьдесят несчастий).

англ. Jack of all trades and master of none (Джек берётся за всё, да ничего толком не делает).

нем. Wer viele Handwerke kann, wird zuletzt ein Bettelmann (Кто знает много ремёсел, тот в конце концов становится нищим). Viel Handwerke verderben den Meister (Много ремёсел портят мастера). Neunerlei Handwerk, achtzehnerlei Unglück (Девять ремёсел ‒ восемнадцать несчастий).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)