БРАКА́

(Broca) Поль (28.6.1824, Сент-Фуа-ла-Гранд, дэпартамент Дардонь, Францыя — 9.7.1880),

французскі анатам і антраполаг; адзін з заснавальнікаў сучаснай антрапалогіі. Ініцыятар стварэння Антрапал. навук. т-ва ў Парыжы (1859). Аўтар прац па параўнальнай анатоміі прыматаў, пытаннях агульнай антрапалогіі, расавых тыпах сучаснага і стараж. насельніцтва Францыі. Распрацаваў дапаможнік па антрапаметрыі і краніяметрыі (1865), пабудаваў шкалы для вызначэння афарбоўкі вачэй, валасоў і скуры, стварыў шэраг антрапаметрычных інструментаў.

Тв.:

Рус. пер. — Общие инструкции для антропологических исследований и наблюдений // Изв. Имп. о-ва любителей естествознания, антропологии и этнографии. М., 1865. Т. 2.

т. 3, с. 238

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

институ́т​II юр. інстыту́т, -та м.;

институ́т бра́ка інстыту́т шлю́бу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расторже́ние скасава́нне, -ння ср.;

расторже́ние бра́ка скасава́нне шлю́бу;

расторже́ние догово́ра скасава́нне дамо́вы (дагаво́ра).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інстыту́т м., в разн. знач. институ́т;

педагагі́чны і. — педагоги́ческий институ́т;

навуко́ва-дасле́дчы і. — нау́чно-иссле́довательский институ́т;

і. шлю́бу — институ́т бра́ка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БРАК

(Braque) Жорж (13.5.1882, г. Аржанцёй, Францыя — 31.8.1963),

французскі жывапісец, графік, скульптар. Вучыўся ў Школе прыгожых мастацтваў у Гаўры і Парыжы (1902—04). З 1905 пісаў пейзажы ў духу фавізму; у 1908 разам з П.Пікаса стаў заснавальнікам кубізму. У амаль манахромных кубістычных кампазіцыях («Кларнет і бутэлька рому на каміне», 1911, «Жанчына з гітарай», 1913) імкнуўся да абстрагавання формаў і разнастайнасці фактуры, шырока выкарыстаў калаж. У 1920-я г. паступова адышоў ад кубізму, пісаў разнастайныя па колеры, дэкар. па характары творы («Чорныя рыбы», 1942). Выканаў цыкл каляровых літаграфій («Сшыткі Жоржа Брака», 1947), размалёўку царквы ў Асі (1945), плафоны залаў у Луўры (1953). У апошнія гады галоўнай тэмай творчасці стала прырода.

т. 3, с. 238

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

узбудзі́ць сов.

1. разбуди́ть, подня́ть;

у. чалаве́ка — разбуди́ть (подня́ть) челове́ка;

2. (предложить на обсуждение, решение и т.п.) возбуди́ть;

у. спра́ву аб скасава́нні шлю́бу — возбуди́ть де́ло о расторже́нии бра́ка;

3. (привести в состояние нервного подъёма) возбуди́ть; взвинти́ть;

у. не́рвы — взвинти́ть не́рвы;

4. вы́звать, возбуди́ть (чувства, мысли и т.п.);

у. апеты́т — вы́звать аппети́т;

у. рэ́ўнасць — возбуди́ть ре́вность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)