батра́к

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. батра́к батракі́
Р. батрака́ батрако́ў
Д. батраку́ батрака́м
В. батрака́ батрако́ў
Т. батрако́м батрака́мі
М. батраку́ батрака́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

батра́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Наёмны сельскагаспадарчы рабочы; парабак.

Ісці ў батракі.

|| ж. батра́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

|| прым. батра́цкі, -ая, -ае.

Батрацкая доля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

батра́к, -ка́ м. батра́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

батра́к па́рабак, -бка м., батра́к, -ка́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

батра́к, ‑а, м.

Сельскагаспадарчы рабочы, якога памешчык або кулак наймаў для працы ў сваёй гаспадарцы; парабак. Абеззямеленае сялянства вымушана было ісці да памешчыка і кулака ў батракі або шукаць работу на старане. «Прырода Беларусі». Дзед мой быў вечны парабак-батрак, бацька таксама, і я парабкаваў ды батрачыў. Янкоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БАТРА́К,

гл. Парабак.

т. 2, с. 350

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БАТРА́К

(сапр. Казлоўскі) Іван Андрэевіч (29.2.1892, в. Малое Гальцэва Талачынскага р-на Віцебскай вобласці — 1943),

рускі паэт і перакладчык. Скончыў Маскоўскі ун-т (1924). Адзін з кіраўнікоў Усесаюзнага т-ва сялянскіх пісьменнікаў. Друкаваўся з 1913. Для ранняй творчасці характэрны гераічныя матывы. Аўтар зб-каў баек «Абручы і клёпкі» (1926), «Саха і трактар» (1928), «Павукі і мухі» (1931), «Байкі» (1928, 1933). На рус. мову перакладаў творы Я.Коласа і К.Крапівы. Яго творы на бел. мову перакладалі Э.Валасевіч, У.Паўлаў.

Тв.:

Избранное М., 1958.

т. 2, с. 350

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

батра́к м Knecht m -(e)s, -e, Lándarbeiter m -s, -; Tágelöhner m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Батра́к (БРС, Шат., Касп., Нас., Бяльк.). Запазычанне з рус. мовы (параўн. Чуд.), таксама і ўкр. батра́к. Паходжанне рус. слова не вельмі яснае. Па версіі Гараева, 13; Праабражэнскага, 1, 19; Шанскага, 1, Б, 57, з тат. batrak. Другая версія (Сабалеўскі, РФВ, LXX, 77; Фасмер, 1, 134–135) — суфіксальнае ўтварэнне ад рус. батырь ’падрадчык і г. д.’ (< цюрк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

па́рабак, -бка м. батра́к; рабо́тник

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)