АЎРА́МЧЫК Мікола

(Мікалай Якаўлевіч; нарадзіўся 14.1.1920, в. Плёсы Бабруйскага р-на Магілёўскай вобл.),

бел. паэт, празаік, перакладчык. Засл. работнік культ. Беларусі (1980). Скончыў БДУ (1949). У 1942—45 у палоне, на кам.-вуг. шахтах у Руры. Пасля вайны — на аднаўленні Данбаса. У 1953—80 рэдактар аддзела паэзіі час. «Маладосць». Друкуецца з 1937. Першы зб. вершаў «Пярэдні край» (1949). У яго паэзіі шчырасць, добразычлівасць, любоў да радзімы, драматычны ваен. лёс (зб-кі «Шляхамі дружбы», 1952; «Ключы жураўліныя», 1960; «Сустрэча былых канагонаў», 1963, Літ. прэмія імя Я.Купалы 1964; «Універсітэцкі гарадок», 1967; «Радовішча», 1976, і інш.). Раман «Падзямелле» (1983) і аповесць «Палон» (1989) пра жорсткія баі, палон, маральнае супрацьстаянне ворагу, змаганне за чалавечую годнасць. Пераклаў на бел. мову творы Дж.Байрана, А.Міцкевіча, Л.Украінкі, М.Джаліля, Г.Эміна, паэму М.Нагнібеды «Васілёк» (1961) і інш.

Тв.:

Выбр. творы. Т. 1—2. Мн., 1980;

Агледзіны. Мн., 1969;

Анкета. Мн., 1990.

Літ.:

Арочка М. Галоўная служба паэзіі. Мн., 1974. С. 113—118;

Бугаёў Д. Адкрытая душа паэта // Бугаёў Д. Талент і праца. Мн., 1979;

Лойка А. Сустрэча з чалавекам // Лойка А. Сустрэчы з днём сённяшнім. Мн., 1968;

Лецка Я. Балючыя старонкі жыцця // Вобраз—85. Мн., 1985.

І.У. Саламевіч.

т. 2, с. 87

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Аўрамчык М. (М. Я.) 1/572; 2/391; 4/40, 180; 5/597; 6/320, 384; 7/269, 272, 547; 8/362, 499; 9/23, 516, 611; 10/126, 127, 328, 365, 441; 12/560, 566, 567, 569, 570, 572, 573, 576

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

паразраста́цца, ‑аецца; зак.

Разрасціся — пра ўсё, многае. Паразрастаюцца рады Салаты, морквы, бобу. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кляно́вік, ‑у, м.

Разм. Кляновы сок. І дачка з гладыша п’е кляновік нагбом. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўзме́ны, ж.

Палавіна змены. Такой парой гарачай За паўзмены І ў свірне могуць прарасці зярняты. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барвя́ны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і барвовы. Насустрач сонцу праз блакітны дым агеньчык бліснуў стужкаю барвянай. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ту́рман, ‑а, м.

Голуб асобай пароды, які мае здольнасць куляцца пры палёце. Турманы кружыліся над хатай. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакары́цель, ‑я, м.

Той, хто пакарае каго‑, што‑н. Пакарыцелі цаліны. □ Як вадалаз, спіць моцным сном Вышынь нябесных пакарыцель. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

супако́й, ‑ю, м.

Тое, што і спакой. Зноў парушае супакой Вісклівым скрыпам гэта птушка. Аўрамчык. На душы супакой, Неяк радасна й сумна чагосьці. Трус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пара́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Урачысты агляд войск. Сягоння на Плошчы Чырвонай Святочны вайсковы парад. Аўрамчык. // Урачыстае шэсце (спартыўных, школьных і пад. арганізацый). Фізкультурны парад.

[Фр. parade.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)