арэа́л

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. арэа́л арэа́лы
Р. арэа́ла арэа́лаў
Д. арэа́лу арэа́лам
В. арэа́л арэа́лы
Т. арэа́лам арэа́ламі
М. арэа́ле арэа́лах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

арэа́л, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Частка зямной або воднай паверхні, у межах якой сустракаецца той або іншы від (род, сямейства і пад.) жывёльнага ці расліннага свету.

2. Тэрыторыя пашырэння якіх-н. з’яў, прадметаў і г.д.

А. дысімілятыўнага акання.

|| прым. арэа́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арэа́л м., спец. ареа́л;

нане́сці ~лы на ка́рту — нанести́ ареа́лы на ка́рту

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арэа́л, ‑а, м.

Спец. Вобласць натуральнага пашырэння якога‑н. прадмета, з’явы. Арэал распаўсюджання пшаніцы.

[Ад лац. area — плошча, прастора.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АРЭА́Л

(ад лацінскага area плошча, прастора),

вобласць пашырэння на зямной паверхні якой-небудзь з’явы, відаў жывёл, раслін, карысных выкапняў і інш., а таксама рассялення людзей у выніку міграцыі. На геаграфічных картах арэал перадаецца абмежаваннем яго лініямі рознага колеру і рысунка, афарбоўкай, штрыхоўкай і інш. У біягеаграфіі арэал — вобласць пашырэння групы жывых арганізмаў, у эканамічнай геаграфіі — сельскагаспадарчых культур або галін прамысловасці, у геаграфіі насельніцтва — канцэнтрацыі насельніцтва і інш.

Межы арэала залежаць ад клімату, глебы, рэльефу, біялагічных фактараў, часцей за ўсё ад іх сумарнага ўплыву. Арэал бывае адносна ўстойлівы, расшыраецца або скарачаецца. Арэал касмапалітычны займае значную частку тэрыторыі зямнога шара, эндэмічны — невялікую вобласць. Адрозніваюць арэалы суцэльныя (віды пастаянна сустракаюцца ў адпаведных ім біятопах), разарваныя (складаюцца з некалькіх адасобленых частак), стужкавыя (вузкія палосы, напрыклад, уздоўж рэк).

На тэрыторыі Беларусі праходзяць граніцы арэалаў многіх відаў раслін, птушак, некаторых відаў млекакормячых. Вывучэнне арэалаў памагае рэгуляваць пашырэнне жывёл і раслін, правільна выкарыстоўваць іх, весці барацьбу са шкоднікамі.

т. 2, с. 10

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

арэа́л

(лац. area = плошча, прастора)

1) прыродная зона распаўсюджання пэўнага віду раслін, жывёл;

2) вобласць распаўсюджання якой-н. з’явы, карысных выкапняў і г.д. (напр. а. еўрапеоіднай расы, лінгвістычны а.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арэа́л

(ням. Areal, ад лац. area = месца, прастора)

тэрыторыя распаўсюджання на зямной паверхні якой-н. з’явы, віду жывёл, раслін, карысных выкапняў, моў і г. д. (напр. а. еўрапеоіднай расы, лінгвістычны а.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

мі́німум-арэа́л

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. мі́німум-арэа́л мі́німум-арэа́лы
Р. мі́німум-арэа́ла мі́німум-арэа́лаў
Д. мі́німум-арэа́лу мі́німум-арэа́лам
В. мі́німум-арэа́л мі́німум-арэа́лы
Т. мі́німум-арэа́лам мі́німум-арэа́ламі
М. мі́німум-арэа́ле мі́німум-арэа́лах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зімавальны арэал

т. 7, с. 66

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ареа́л спец. арэа́л, -ла м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)