артэрыя́льны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. артэрыя́льны артэрыя́льная артэрыя́льнае артэрыя́льныя
Р. артэрыя́льнага артэрыя́льнай
артэрыя́льнае		 артэрыя́льнага артэрыя́льных
Д. артэрыя́льнаму артэрыя́льнай артэрыя́льнаму артэрыя́льным
В. артэрыя́льны (неадуш.)
артэрыя́льнага (адуш.)		 артэрыя́льную артэрыя́льнае артэрыя́льныя (неадуш.)
артэрыя́льных (адуш.)
Т. артэрыя́льным артэрыя́льнай
артэрыя́льнаю		 артэрыя́льным артэрыя́льнымі
М. артэрыя́льным артэрыя́льнай артэрыя́льным артэрыя́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

артэрыя́льны анат. артериа́льный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

артэрыя́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да артэрыі (у 1 знач.). Артэрыяльная кроў. Артэрыяльны крывяны ціск.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

артэрыя́льны анат. arteri¦éll, Artéri¦en-, Schlágader-, Púlsader-;

артэрыя́льная кроў arteri¦élles Blut

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

артэ́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Крывяносны сасуд, які нясе кроў ад сэрца ва ўсе часткі цела.

2. перан. Шлях зносін (высок.).

Водныя артэрыі.

|| прым. артэрыя́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

А. ціск.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

АРТЭРЫЯ́ЛЬНЫ ЦІСК,

ціск крыві ўнутры аорты і буйных артэрый. Узнікае ад нагнятальнай дзейнасці сэрца, супраціўлення сасудаў і абумоўлены гідрастатычнымі сіламі. Найб. супраціўленне цёку крыві ў аорце і артэрыях. Артэрыяльны ціск у перыяд скарачэння (сісталы) жалудачкаў сэрца наз. сісталічным, у час расслаблення (дыясталы) — дыясталічным. Вымяраецца ў мм рт. сл. Макс. ўзроўню (верхні) дасягае ў перыяд скарачэння (сісталы), мінім. (ніжні) — у час расслаблення (дыясталы). Велічыня артэрыяльнага ціску залежыць ад віду жывёл, стану сэрца і сасудаў, колькасці крыві, узросту, індывід. асаблівасцяў арганізма і інш. У буйных артэрыях чалавека сісталічны ціск у норме складае 110—130, а дыясталічны — 60—80 мм рт. сл. З узростам артэрыяльны ціск крыху павышаецца. Існуюць 2 метады вымярэння артэрыяльнага ціску: прамы (крывавы) і ўскосны (бяскроўны) з дапамогай спец. прыладаў.

т. 1, с. 514

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

артериа́льный анат. артэрыя́льны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

arterial [ɑ:ˈtɪəriəl] adj. med. артэрыя́льны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

крывацёк, ‑у, м.

Выцяканне крыві з крывяносных сасудаў. Спыніць крывацёк. Артэрыяльны крывацёк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

arteri¦éll

a артэрыя́льны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)