арга́нны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
арга́нны |
арга́нная |
арга́ннае |
арга́нныя |
| Р. |
арга́ннага |
арга́ннай
арга́ннае |
арга́ннага |
арга́нных |
| Д. |
арга́ннаму |
арга́ннай |
арга́ннаму |
арга́нным |
| В. |
арга́нны (неадуш.)
арга́ннага (адуш.) |
арга́нную |
арга́ннае |
арга́нныя (неадуш.)
арга́нных (адуш.) |
| Т. |
арга́нным |
арга́ннай
арга́ннаю |
арга́нным |
арга́ннымі |
| М. |
арга́нным |
арга́ннай |
арга́нным |
арга́нных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
арга́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да арганаў. Арганныя трубы. // Прызначаны для выканання на арганах. Арганная музыка. Арганны харал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арга́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Музычны духавы клавішны інструмент, што складаецца з набору труб, у якія мяхамі напампоўваецца паветра.
|| прым. арга́нны, -ая, -ае.
Арганная музыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
БУРДО́Н
(франц. bourdon літар. густы бас),
1) бесперапыннае гучанне аднаго або некалькіх басовых гукаў нязменнай вышыні. Спалучэнне мелодыі з бурдонам — адна са стараж. формаў шматгалосся, уласцівая і бел. песеннаму і інстр. фальклору. Элементы бурдону захоўваюцца ў каляндарных і вясельных песнях некаторых раёнаў Палесся. У інстр. музыцы ўзнікае пры выкананні на варгане, дудзе, цытры, колавай ліры, скрыпцы, балалайцы і інш., што абумоўлена іх канструкцыяй — наяўнасцю адкрытых струн, бурдонных трубак і інш. Сустракаецца ў творчасці прафес. кампазітараў (арганны пункт).
2) Арганны рэгістр лабіяльнай групы сям’і флейтавых. Трубы метал., закрытыя з аднаго канца.
І.Дз.Назіна.
т. 3, с. 349
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
габо́й
(ням. Hoboe, ад фр. hautbois = высокае дрэва)
1) духавы язычковы музычны інструмент, па вышыні гуку сярэдні паміж кларнетам і флейтай;
2) арганны рэгістр язычковай групы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
koncert, ~u
м. канцэрт;
koncert życzeń — канцэрт па заяўках;
koncert organowy — арганны канцэрт
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ВІДО́Р (Widor) Шарль Мары
(21.2.1844, г. Ліён, Францыя — 12.3.1937),
французскі арганіст, кампазітар, музыказнавец, педагог. Чл. Акадэміі прыгожых мастацтваў (1910). Праф. Парыжскай кансерваторыі (1891—1905). У 1870—1934 арганіст царквы Сен-Сюльпіс у Парыжы. Арганіст-віртуоз, імправізатар, канцэртаваў у многіх краінах. Па яго рэкамендацыі і пад яго наглядам устаноўлены арган фірмы «Кавае-Коль» у Вял. зале Маскоўскай кансерваторыі (у 1901 даў першы арганны канцэрт). Сярод твораў: 3 оперы, балет, творы для аркестра, 10 сімфоній і інш. творы для аргана, месы, камерна-інстр. ансамблі, фп. п’есы. Апублікаваў (разам з А.Швейцэрам) арганныя творы І.С.Баха (т. 1—5, 1912—14). Сярод вучняў: арганісты Л.Б’ёрн, М.Дзюпрэ, Швейцэр, кампазітары Д.Міё, К.Анегер.
т. 4, с. 142
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)