апяра́заны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
апяра́заны |
апяра́заная |
апяра́занае |
апяра́заныя |
| Р. |
апяра́занага |
апяра́занай
апяра́занае |
апяра́занага |
апяра́заных |
| Д. |
апяра́занаму |
апяра́занай |
апяра́занаму |
апяра́заным |
| В. |
апяра́заны (неадуш.)
апяра́занага (адуш.) |
апяра́заную |
апяра́занае |
апяра́заныя (неадуш.)
апяра́заных (адуш.) |
| Т. |
апяра́заным |
апяра́занай
апяра́занаю |
апяра́заным |
апяра́занымі |
| М. |
апяра́заным |
апяра́занай |
апяра́заным |
апяра́заных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
апяра́заны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
апяра́заны |
апяра́заная |
апяра́занае |
апяра́заныя |
| Р. |
апяра́занага |
апяра́занай
апяра́занае |
апяра́занага |
апяра́заных |
| Д. |
апяра́занаму |
апяра́занай |
апяра́занаму |
апяра́заным |
| В. |
апяра́заны (неадуш.)
апяра́занага (адуш.) |
апяра́заную |
апяра́занае |
апяра́заныя (неадуш.)
апяра́заных (адуш.) |
| Т. |
апяра́заным |
апяра́занай
апяра́занаю |
апяра́заным |
апяра́занымі |
| М. |
апяра́заным |
апяра́занай |
апяра́заным |
апяра́заных |
Кароткая форма: апяра́зана.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
апяра́заны опоя́санный; см. апераза́ць 1;
○ ~ная ры́фма — лит. опоя́санная ри́фма
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апяра́заны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад аперазаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
опоя́санный
1. падпяра́заны, апяра́заны;
2. перен. (окружённый) акру́жаны, апяра́заны;
опоя́санная ри́фма лит. апяра́заная ры́фма;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апераза́ць, аперажу́, апяра́жаш, апяра́жа; аперажы́; апяра́заны; зак., каго-што (разм.).
1. Надзець пояс, дзягу, апаясаць каго-, што-н.
2. перан. Абкружыць, абнесці, абгарадзіць што-н. чым-н.
Горад аперазалі земляным валам.
3. перан. Моцна ўдарыць, агрэць.
А. палкай па спіне.
|| незак. апяра́зваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перепоя́санный
1. падпяра́заны;
2. перапяра́заны;
3. перен., прост. апяра́заны; см. перепоя́сать;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВЕРХНЯДЗВІ́НСКАЯ МІКАЛА́ЕЎСКАЯ ЦАРКВА́,
помнік архітэктуры класіцызму. Пабудавана ў 1819 з цэглы ў г. Верхнядзвінск (Віцебская вобл.). Храм падоўжна-восевай 4-часткавай кампазіцыі: 3-ярусная чацверыковая званіца з шатровым пакрыццем, трапезная, квадратны ў плане асн. аб’ём з высокім цыліндрычным барабанам са сферычным купалам і галоўкай у завяршэнні, апсіда. Плоскасныя фасады расчлянёны арачнымі аконнымі праёмамі, крапаваны вуглавымі лапаткамі і апяразаны прафіляваным карнізам. Арх. дэкор уключае простыя ліштвы вокнаў і сандрыкі з замковым каменем, пояс сухарыкаў на барабане, балюстрадную нішу званіцы. Інтэр’ер быў аздоблены арнаментальнай размалёўкай (не захавалася).
А.М.Кулагін.
т. 4, с. 110
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУ́ХАВІЦКАЯ ПАКРО́ЎСКАЯ ЦАРКВА́,
помнік архітэктуры барока. Пабудавана ў 1676 у в. Бухавічы (Кобрынскі р-н Брэсцкай вобл.) як касцёл дамініканцаў, з 1832 — Пакроўская царква. Першапачаткова прамавугольны ў плане выцягнуты па падоўжнай восі аб’ём, да якога з усх. боку далучалася прамавугольная апсіда, з зах. — вежа-званіца. Вуглы аб’ёмаў умацаваны контрфорсамі. Фасады расчлянёны лучковымі аконнымі праёмамі, апяразаны карнізам простага профілю. У час рэканструкцыі (1889) надбудаваны 3-і ярус званіцы — драўляны васьмярык з шатровым верхам і цыбулепадобнай галоўкай над 2-схільным дахам і васьмігранны драўляны барабан з цыбулепадобным купалам. У інтэр’еры драўляны іканастас 2-й пал. 19 ст.
т. 3, с. 363
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЫ́ЦЕНСКАЯ КАПЛІ́ЦА,
помнік рэнесансава-раннебарочнай архітэктуры. Пабудавана ў 1654 у в. Быцень (Івацэвіцкі р-н Брэсцкай вобл.) пры базыльянскім кляштары. З 1845 — Успенская царква. Прамавугольны ў плане мураваны будынак накрыты вальмавым дахам з драўляным васьмігранным купальным барабанам у цэнтры (надбудаваны ў 2-й пал. 19 ст.). Плоскасныя фасады лаканічна крапаваны шырокімі лапаткамі, прарэзаны арачнымі аконнымі праёмамі. Сіметрычна-восевая пабудова гал. фасада падкрэслена прамавугольным уваходным праёмам і вял. арачным акном над ім. Па перыметры будынак апяразаны ўступам нізкага цокаля і прафіляваным карнізам у завяршэнні. Унутраная зала З парамі слупоў падзелена на 3 нефы.
т. 3, с. 380
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)