апына́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. апына́юся апына́емся
2-я ас. апына́ешся апына́ецеся
3-я ас. апына́ецца апына́юцца
Прошлы час
м. апына́ўся апына́ліся
ж. апына́лася
н. апына́лася
Дзеепрыслоўе
цяп. час апына́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

апына́цца несов. ока́зываться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апына́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да апынуцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апыну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

Трапіць куды-н., аказацца ў якім-н. месцы, становішчы.

А. ў горадзе.

|| незак. апына́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апына́цца, апыну́цца (plötzlich) gerten* vi (s); sich (plötzlich) befinden*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ачхна́ццаапынацца’, ачхнаць ’быць, знаходзіцца’, ачхнанне ’месца знаходжання’, ачхнуць ’заехаць куды-небудзь, зайсці’ (Яўс.). Ітэратыўны дзеяслоў ад ачнуцца (гл.) з устаўным х, магчыма, пад уплывам блізкіх па значэнню слоў тыпу ачу́хацца, параўн. ачынаццаапынацца’ (Гарэц.), трапляць, пападаць’ (Юрч.) і ачынуцца ’апынуцца, стаць, з’явіцца нечакана’; незваротныя формы пазнейшыя, узніклі як парныя да адпаведных зваротных з канкрэтызацыяй значэння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ача́цца ’апынуцца’ (мін., Песні сямі вёсак, 461). Звязана чаргаваннем галосных асновы з ачынаццаапынацца’, з якім утварае пару па трыванні. Гл. ачнуцца, ачхнацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́пад (пдпыд) ’пакаранне’, ’гібель’ (Юрч., Фраз. 1), ’лупцоўка’, груб. ’пагібель’ (Юрч., Фраз.), попыддзе ’пакаранне’ (Юрч. Выгв.). Ад папасціся ’трапіцца на дрэнным учынку’ > ’быць падраным’. Параўн. укр. попадатиапынацца ў неспрыяльных умовах’, рус. дыял. попадывать ’атрымліваць прачуханку’. Да папасці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

lądować

незак.

1. прычальваць (да берага), высаджвацца (на бераг);

2. садзіцца; прызямляцца, ісці на пасадку;

3. разм. трапляць куды; апынацца дзе

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

happen [ˈhæpən] v.

1. адбыва́цца, здара́цца;

happen to smb./smth. адбыва́цца, здара́цца з кім-н./чым-н.

2. ака́звацца, апына́цца (дзе-н.) выпадко́ва;

I happened to be there. Я выпадкова быў там.

anything can/might happen усё мо́жа зда́рыцца/адбы́цца;

these things happen тако́е здара́ецца;

as it happens/happened на здзіўле́нне;

He agrees with me, as it happens. На здзіўленне, ён згодны са мною;

it so happened that… так зда́рылася, што…

happen on [ˌhæpənˈɒn] phr. v. dated знайсці́ што-н. выпадко́ва

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)