апры́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. апры́чны апры́чная апры́чнае апры́чныя
Р. апры́чнага апры́чнай
апры́чнае		 апры́чнага апры́чных
Д. апры́чнаму апры́чнай апры́чнаму апры́чным
В. апры́чны (неадуш.)
апры́чнага (адуш.)		 апры́чную апры́чнае апры́чныя (неадуш.)
апры́чных (адуш.)
Т. апры́чным апры́чнай
апры́чнаю		 апры́чным апры́чнымі
М. апры́чным апры́чнай апры́чным апры́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

апры́чны ист. опри́чный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апры́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да апрычніны. Апрычнае войска. Апрычныя ўладанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апры́чніна, -ы, ж.

1. гіст. Сістэма надзвычайных мер, ажыццёўленая царом Іванам IV Грозным для разгрому баярска-княжацкай апазіцыі і ўмацавання самадзяржаўя.

2. Частка дзяржаўных тэрыторый, якія знаходзіліся ў кіраванні цара Івана IV і служылі яму апорай у насаджэнні сваёй палітыкі.

3. Спецыяльнае войска цара Івана IV для правядзення яго палітыкі, высочвання і выкаранення «крамолы».

|| прым. апры́чны, -ая, -ае.

Апрычнае войска.

Апрычныя ўладанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

опри́чный апры́чны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ По́прыч ’асобна, паасобку’ (Нас., Байк. і Некр.), попрыж ’тс’ (ТС), параўн. укр. попріч ’насуперак’. Відавочна, звязана з апрыч ’асобна’ (Нас.), апрычны ’асобна, паасобку’ (Нас.), што разглядаюцца як вынік кантамінацыі з апрача (гл.). Украінскае слова выводзяць з прыназоўнікаў попри ’пры, насуперак, паўз’ і пріч ’акрамя’ (ЕСУМ, 4, 519). З улікам формы попрыж можна дапусціць сувязь з прыгаць, прылсыць ’скакаць’ (гл.), параўн. попрыг ’асобна, паасобку’ (Нас.), прыіскі ’скакуны’, тады семантычна ідэнтычнае слову адскок ’адыход, аддзяленне’ (гл. адсека).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)