апраста́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. апраста́ю апраста́ем
2-я ас. апраста́еш апраста́еце
3-я ас. апраста́е апраста́юць
Прошлы час
м. апраста́ў апраста́лі
ж. апраста́ла
н. апраста́ла
Загадны лад
2-я ас. апраста́й апраста́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час апраста́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

апраста́ць сов., обл. освободи́ть, опроста́ть;

а. ру́кі — освободи́ть (опроста́ть) ру́ки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апраста́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Вызваліць, ачысціць ад чаго‑н. Накінуліся браты на жабракову торбу і як бачыш усю апрасталі. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Апраста́ць ’звольніць’, ’зрабіць пустым’. Гл. прастаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

апро́стваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да апрастаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апраста́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад апрастаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апраста́ны обл. освобождённый, опро́станный; см. апраста́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

опроста́ть сов., прост. апраста́ць, апаражні́ць, вы́паражніць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вы́прастаць (БРС, Нас., Бяльк., Касп., Шат., Гарэц., Др.-Падб., Мядзв.). Рус. вы́простать, укр. ви́простати. Ад просты (Праабражэнскі, 2, 134; Фасмер, 3, 146). Шанскі (1, В, 229) утварае ад рус. проста́ть ’апаражняць, апрастаць’, але семантыка дзеяслова (выпрамляць, распрамляць, вызваляць рукі, крылы) хутчэй сведчыць аб сувязі з адным з першасных значэнняў прыметніка просты ’прамы, адкрыты, вольны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

освободи́ть сов.

1. вы́зваліць, мног. павызваля́ць;

освободи́ть заключённых вы́зваліць зняво́леных;

освободи́ть от врага́ захва́ченную зе́млю вы́зваліць ад во́рага захо́пленую зямлю́;

2. (уволить) вы́зваліць;

освободи́ть от рабо́ты вы́зваліць ад рабо́ты;

3. (опорожнить) апаражні́ць, мног. паапаражня́ць;

4. (очистить) ачы́сціць;

освободи́ть помеще́ние ачы́сціць памяшка́нне;

5. (руки) апраста́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)