анабалі́я

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. анабалі́я
Р. анабалі́і
Д. анабалі́і
В. анабалі́ю
Т. анабалі́яй
анабалі́яю
М. анабалі́і

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

анабалі́я ж., физиол. анаболи́я

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Анабалія 1/29, 308; 10/595

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

АНАБАЛІ́Я,

спосаб змянення антагенезу ў працэсе эвалюцыі арганізмаў, калі закончаны формаўтваральны працэс дапаўняецца дыферэнцыроўкамі. Тэрмін увёў рус. біёлаг А.М.Северцаў (1912). Анабалія звязана з тым, што формаўтваральныя працэсы вельмі складаныя і не дапускаюць істотных змен пачатковых ці сярэдніх стадый развіцця. У выпадку, калі асновы структуры жыццёва важнага органа закладзены, магчымы некаторыя яе змены, варыянты, якія не парушаюць жыццяздольнасці арганізма. Прыклад анабаліі — зрастанне храсткоў і касцей у шкілеце дарослых пазваночных, якія ў продкаў заставаліся асобнымі.

т. 1, с. 331

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

анабалі́я

(гр. anabole = уздым)

біял. разнавіднасць філэнбрыягенезу, пры якой змена ў развіцці органа адбываецца ў сувязі з далучэннем новых стадый у канцы перыяду формаўтварэння (параўн. архалаксіс, дэвіяцыя 3).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

анаболи́я физиол. анабалі́я, -лі́і ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Надстаўка (біял.), гл. Анабалія

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

архала́ксіс

(ад гр. arche = пачатак + allaksis = змена)

разнавіднасць філэмбрыягенезу, пры якой змена ў развіцці органа адбываецца ў выніку ранніх эмбрыянальных адхіленняў, што накіроўваюць яго фарміраванне па новым шляху (параўн. анабалія, дэвіяцыя 3).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэвія́цыя

(лац. deviatio = адхіленне)

1) адхіленне стрэлкі компаса ад лініі магнітнага мерыдыяна пад уздзеяннем вялікіх мас жалеза;

2) адхіленне ад патрэбнага напрамку руху самалёта, судна, артылерыйскага снарада і інш. пад уплывам якіх-н. прычын;

3) біял. разнавіднасць філэмбрыягенезу, пры якой змена ў развіцці органа адбываецца на сярэдніх стадыях яго фарміравання і прыводзіць да змен яго будовы ў дарослым арганізме (параўн. анабалія, архалаксіс).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)