АЛЕ́ШКА Антон Антонавіч

(1.2.1913, в. Балочычы Слуцкага р-на Мінскай вобл. — 13.9.1971),

бел. пісьменнік. Пасля педкурсаў пры Слуцкім пед. тэхнікуме (1931) настаўнічаў. Скончыў Ваенна-мед. акадэмію (1941). Служыў урачом у арміі. Друкаваўся з 1932. Выйшлі кн. аповесцяў і апавяданняў «Раніца» (1949), «Іх першых вітае сонца» (1957), «Пяць сутак» (1959), «Над намі мільён вышыні» (1965), раман «Дарогі без слядоў» (1969). Асн. тэма творчасці — жыццё і баявыя подзвігі лётчыкаў.

Тв.:

Неба на замку. Мн., 1984.

т. 1, с. 249

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ветрадуй ’міфічная істота, якая ўвасабляе сабой вецер’ (КТС, А. Алешка). Ад вецер і дуць і суф. ‑уй (гл.). Параўн. укр. вітродуй ’вецер-дух’. Семантыка рус. дыял. ветродуй значна адрозніваецца ад бел. (СРНГ, 4, 203.)

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ка́фельны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і кафляны. Пад нагамі зіхацела кафельная падлога. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

затравяне́ць, ‑ее; зак.

Тое, што і затравець. Аэрадром затравянеў, на ім зацвілі кветкі. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начы́сціцца, ‑чышчуся, ‑чысцішся, ‑чысціцца; зак.

Старанна пачысціць сябе, сваю вопратку. Сёння [салдаты] начысціліся, пагаліліся. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спалаве́ць, ‑ее; зак.

Набыць палавы ​2 колер. Бліснулі першыя прамені, і хмара адразу спалавела. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзюра́ль, ‑ю, м.

Тое, што і дуралюмін. [Лакціёнаў] пагладзіў рукой пагнуты дзюраль і нутр[о] яго пахаладзела. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нахму́ранасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан нахмуранага; хмурнасць. Нахмуранасць з твару камандзіра палка адразу зляцела. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даўкамплектава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

Дадаткова ўкамплектаваць. Полк можна даўкамплектаваць лётчыкамі з другіх палкоў дывізіі. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маршча́к, ‑а, м.

Разм. Тое, што і маршчына. Гусіныя лапкі маршчакоў ад вачэй пацягнуліся на скроні. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)