АЛА́ДКІ,

бел. традыцыйны мучны выраб. Пшанічную муку (вышэйшых гатункаў) замешваюць на заквасцы, разведзенай малаком, сыраквашай, сыроваткай. У цеста дадаюць яйкі, масла, соду або дрожджы. Пякуць на змазанай тлушчам патэльні ў гарачым духу печы. Гатовыя аладкі мажуць маслам, мачаюць у тук, смятану ці варэнне, даўней палівалі цёртым макам (найчасцей на Каляды). Пашыраны па ўсёй тэр. Беларусі. На Палессі аладкамі наз. бліны з таркаванай бульбы.

т. 1, с. 226

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ала́дка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ала́дка ала́дкі
Р. ала́дкі ала́дак
Д. ала́дцы ала́дкам
В. ала́дку ала́дкі
Т. ала́дкай
ала́дкаю		 ала́дкамі
М. ала́дцы ала́дках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дзёрты, -ая, -ае.

Здробнены на тарцы.

Аладкі з дзёртай бульбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мучны́, -а́я, -о́е.

1. гл. мука́.

2. Прыгатаваны з мукі.

Мучныя аладкі.

Любіць мучное (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дра́ны, -ая, -ае.

1. Зношаны, падраны.

Драныя боты.

2. Здробнены на тарцы.

Аладкі з дранай бульбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пі́та

‘род аладкі’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. пі́та пі́ты
Р. пі́ты пі́т
Д. пі́це пі́там
В. пі́ту пі́ты
Т. пі́тай
пі́таю		 пі́тамі
М. пі́це пі́тах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пу́льхны, -ая, -ае.

1. Пухлы, быццам надзьмуты; тоўсты.

Пульхныя вусны.

Пульхныя рукі.

2. Мяккі, пышны.

Пульхныя аладкі.

3. Лёгкі, пухкі.

П. снег.

Пульхная зямля.

|| наз. пу́льхнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лава́ш, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Прэсны белы хлеб у выглядзе тонкай аладкі або пласта з пшанічнай мукі, распаўсюджаны пераважна ў народаў Каўказа і Блізкага Усходу.

|| прым. лава́шны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ала́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

Невялікі тоўсты мучны або бульбяны блін, спечаны на патэльні, звычайна з адной лыжкі цеста.

Пышныя аладкі.

|| памянш. ала́дачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. ала́дачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Та́рнікі ’аладкі’ (Сцяшк.). Гл. таранікі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)