акало́дачны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. акало́дачны акало́дачная акало́дачнае акало́дачныя
Р. акало́дачнага акало́дачнай
акало́дачнае		 акало́дачнага акало́дачных
Д. акало́дачнаму акало́дачнай акало́дачнаму акало́дачным
В. акало́дачны (неадуш.)
акало́дачнага (адуш.)		 акало́дачную акало́дачнае акало́дачныя (неадуш.)
акало́дачных (адуш.)
Т. акало́дачным акало́дачнай
акало́дачнаю		 акало́дачным акало́дачнымі
М. акало́дачным акало́дачнай акало́дачным акало́дачных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

акало́дачны

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. акало́дачны акало́дачныя
Р. акало́дачнага акало́дачных
Д. акало́дачнаму акало́дачным
В. акало́дачнага акало́дачных
Т. акало́дачным акало́дачнымі
М. акало́дачным акало́дачных

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

акало́дачны дорев.

1. прил. около́точный;

2. в знач. сущ. около́точный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акало́дачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае дачыненне да акалодка (у 2 знач.). Акалодачнае памяшканне.

2. у знач. наз. акало́дачны, ‑ага, м. Тое, што і акалодачны наглядчык. Патаргаваўшыся яшчэ трохі, акалодачны паказаў рукою на паліцыю і сказаў: «Калі ты будзеш стаяць па сваім, дык завяду ў акалодак!» Колас.

•••

Акалодачны наглядчык гл. наглядчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акало́дак, -дка, мн. -дкі, -дкаў, м.

1. Падраздзяленне пуцявой дыстанцыі (спец.).

Дарожны майстар акалодка.

2. Падраздзяленне паліцэйскага гарадскога ўчастка ў царскай Расіі (гіст.).

3. Лячэбны пункт пры воінскай часці (уст.).

|| прым. акало́дачны, -ая, -ае.

Акалодачны наглядчык, або акалодачны (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Акалодачны наглядчык 1/184

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

около́точный

1. сущ. акало́дачны, -нага м.;

2. прил. акало́дачны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нагля́дчык, ‑а, м.

Чалавек, які за кім‑, чым‑н. наглядае. На векавой сасне, якая ўзнімалася над усім лесам, ставілі наглядчыкаў па чарзе. Лынькоў. Сам Яўхім, пануры і злосны, быў падобны на турэмнага наглядчыка. Чарнышэвіч.

•••

Акалодачны наглядчык — паліцэйскі чын у дарэвалюцыйнай Расіі, які кіраваў акалодкам (у 1 знач.).

Квартальны наглядчык — паліцэйскі ў дарэвалюцыйнай Расіі, пад наглядам якога знаходзіўся квартал (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)