Абарона Айчыны 1/15

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

АБАРО́НА АЙЧЫ́НЫ,

абарона краіны ад знешняга нападу, пагрозы яе незалежнасці і тэр. цэласнасці. Абарона Рэспублікі Беларусь — найважнейшая функцыя дзяржавы, канстытуцыйны абавязак і доўг кожнага яе грамадзяніна. Актыўная форма рэалізацыі гэтага абавязку — ваенная служба. Закон «Аб усеагульным воінскім абавязку і ваеннай службе» ад 5.11.1992 рэгламентуе парадак падрыхтоўкі насельніцтва да абароны краіны і забеспячэння камплектавання яе Узброеных Сіл.

т. 1, с. 14

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

патрыяты́зм, -у, м.

Адданасць і любоў да сваёй Айчыны, да свайго народа.

|| прым. патрыяты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

айчы́на

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. айчы́на
Р. айчы́ны
Д. айчы́не
В. айчы́ну
Т. айчы́най
айчы́наю
М. айчы́не

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

эмігра́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Чалавек, які перасяліўся з сваёй айчыны ў іншую краіну па палітычных ці іншых прычынах.

[Ад лац. emigrans, emigrāntis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апалі́ды

(гр. apolis, -idos = які не мае айчыны)

тое, што і апатрыды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

айчы́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да айчыны. Айчынныя героі. Айчынны фронт. // Створаны ў межах сваёй дзяржавы; не заметны. Айчынная навука. Айчынныя станкі. Айчынныя тавары.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апатры́ды

(гр. apatris, -idos = які не мае айчыны)

асобы, якія не маюць грамадзянства.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

апатры́ды

(гр. apatris, -idos = які не мае айчыны)

юр. асобы без грамадзянства.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

сацыя́л-шавіні́зм, ‑у, м.

Апартуністычная плынь у міжнародным рабочым руху, якая ўзнікла ў час першай сусветнай вайны (1914–1918 гг.), высунула ідэю абароны буржуазнай айчыны ў імперыялістычнай вайне і прапаведвала класавы мір з буржуазіяй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)