Адзыўная грамата 1/111; 3/599
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
АДЗЫЎНА́Я ГРА́МАТА,
дакумент аб адкліканні ўрадам свайго дыпламат. прадстаўніка ў замежнай дзяржаве. Падпісваецца кіраўніком дзяржавы, што прызначыла дыпламат. прадстаўніка, і накіроўваецца кіраўніку дзяржавы, пры якой ён акрэдытаваны.
т. 1, с. 110
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
адзыўны́, -а́я, -о́е (афіц.).
Які змяшчае ў сабе паведамленне аб адазванні.
Адзыўная грамата.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
отзывно́й / отзывна́я гра́мота дипл. адзыўна́я гра́мата.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адзыўны́, ‑ая, ‑ое.
Спец. Які змяшчае паведамленне аб адкліканні каго‑н. Адзыўная грамата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адзыўны́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
адзыўны́ |
адзыўна́я |
адзыўно́е |
адзыўны́я |
| Р. |
адзыўно́га |
адзыўно́й
адзыўно́е |
адзыўно́га |
адзыўны́х |
| Д. |
адзыўно́му |
адзыўно́й |
адзыўно́му |
адзыўны́м |
| В. |
адзыўны́ (неадуш.)
адзыўно́га (адуш.) |
адзыўну́ю |
адзыўно́е |
адзыўны́я (неадуш.)
адзыўны́х (адуш.) |
| Т. |
адзыўны́м |
адзыўно́й
адзыўно́ю |
адзыўны́м |
адзыўны́мі |
| М. |
адзыўны́м |
адзыўно́й |
адзыўны́м |
адзыўны́х |
Крыніцы:
piskunou2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Грамата (дыпламат. дакумент) 3/599, гл. Адзыўная грамата, Вярыцельная грамата
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
рэкрэдыты́ў
(ад рэ- + лац. creditum = даверанае)
1) адзыўная грамата ўрада свайму дыпламатычнаму прадстаўніку ў іншай краіне;
2) ліст, які адмяняе акрэдытыў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГРА́МАТА
(ад грэч. grammata чытанне, пісьмо),
1) уменне чытаць і пісаць.
2) Афіц. пісьмовы акт, які сведчыць пра якое-н. міжнар. пагадненне ці вызначае пэўныя прававыя адносіны (даверчая грамата, адзыўная грамата, ратыфікацыйная і інш.).
3) Афіц. заканад. акт Стараж.-рус. дзяржавы, у ВКЛ, Рэчы Паспалітай. Граматай замацоўваўся дзярж. лад, правы і прывілеі землеўладальнікаў, афармлялася прававое становішча асобных тэр. адзінак і розных груп насельніцтва, прызначаліся службоўцы на дзярж. і службовыя пасады, афармляліся наданні зямель, маёнткаў і інш. маёмасці, ганаровых званняў і чыноў. У ВКЛ наз. таксама лістамі гаспадарскімі, прывілеямі. Падзяляліся на даравальныя граматы, устаўныя граматы, ільготныя, ахоўныя, купчыя і інш. 4) Форма ўзнагароды ў былым СССР, у Рэспубліцы Беларусь і некаторых краінах СНД дзярж. органамі, грамадскімі арг-цыямі, адміністрацыяй прадпрыемстваў, устаноў, спарт. т-вамі за поспехі ў якой-н. справе (напр., Граматы Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, пахвальныя, ганаровыя граматы і інш.) 5) Стараж. назва ўсякага дакумента, пісьма.
6) У пераносным сэнсе: фількава грамата (непісьменны дакумент, які не мае юрыд. сілы), кітайская грамата (незразумелы дакумент, незнаёмая справа).
т. 5, с. 401
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)