абрэ́заць, -рэ́жу, -рэ́жаш, -рэ́жа; -рэ́ж; -рэ́заны; зак.

1. Адразаючы па краях ці з канцоў, пакараціць, паменшыць што-н.; падрэзаць.

А. пазногці.

2. Аддзяліць, адрэзаць што-н., зрэзаць збоку, па ўсёй паверхні́; зняць.

А. сухія галіны на яблынях.

А. гарэлую скарынку ў хлебе.

3. што. Параніць чым-н. вострым, парэзаць.

А. палец.

4. перан., каго-што. Рэзка перапыніць, прымусіць змоўкнуць (разм.).

А. на першым слове.

5. перан. Паменшыць, скараціць памеры, колькасць чаго-н.

А. паёк.

|| незак. абрэ́зваць, -аю, -аеш, -ае і абраза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абрэ́званне, -я, н. (да 1 знач.), абраза́нне, -я, н. (да 1 знач.) і абрэ́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абрэ́заць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. абрэ́жу абрэ́жам
2-я ас. абрэ́жаш абрэ́жаце
3-я ас. абрэ́жа абрэ́жуць
Прошлы час
м. абрэ́заў абрэ́залі
ж. абрэ́зала
н. абрэ́зала
Загадны лад
2-я ас. абрэ́ж абрэ́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час абрэ́заўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абрэ́заць сов.

1. в разн. знач. обре́зать; (волосы, ногти — ещё) остри́чь, обстри́чь; (поранить — ещё) поре́зать; (с.-х. — ещё) прочека́нить;

а. но́гці — обре́зать (остри́чь) но́гти;

а. валасы́ — обре́зать (остри́чь) во́лосы;

а. стро́пы — обре́зать стро́пы;

а. сядзі́бу — обре́зать уса́дьбу;

а. мя́са з касце́й — обре́зать мя́со с косте́й;

а. па́лец — обре́зать (поре́зать) па́лец;

2. рел. обре́зать;

3. перен. обре́зать, осади́ть, оборва́ть;

яго́ ~залі пры пе́ршым выступле́нні — его́ обре́зали (осади́ли, оборва́ли) при пе́рвом выступле́нии;

◊ а. кры́лы — (каму) обре́зать кры́лья (кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абрэ́заць, ‑рэжу, ‑рэжаш, ‑рэжа; зак., каго-што.

1. Адразаючы па краях ці з канцоў, пакараціць, паменшыць што‑н.; падрэзаць. // Аддзяліць, адрэзаць што‑н.; зрэзаць. Абрэзаць на яблыні сухія галіны. □ Не марудзячы ні хвіліны, ён [Маеўскі] абрэзаў стропы і адскочыў убок. Шамякін. // Зняць, зразаючы збоку, па ўсёй паверхні. Абрэзаць гарэлую скарынку ў хлебе. // перан. Паменшыць, скараціць памеры ці колькасць чаго‑н. Абрэзаць паёк. □ У адных абрэзалі зямлю, другім далі. Каваль.

2. Пашкодзіць, параніць чым‑н. вострым. [Жэнька] яшчэ не ўмее жаць, — раз прабавалі: ды палец абрэзала — яшчэ знак ёсць. Крапіва.

3. перан. Разм. Рэзка перапыніць, абарваць чым‑н. гаворку, прымусіць змоўкнуць. — Як з цябе прымак, калі кашуля ў цябе чорная, як у камінара, — абрэзала жартаўніка бойкая Зоя. Грахоўскі.

•••

Абрэзаць (падрэзаць) крылле (крылы) каму — перашкодзіць каму‑н. шырока разгарнуць сваю дзейнасць, выкарыстаць свае здольнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абрэ́заць, абрэ́зваць

1. beschnéiden* vt; stútzen vt (падрэзаць); ábschneiden* vt (адрэзаць);

2. (пашкодзіць, параніць) schnéiden* vt;

абрэ́заць сабе́ па́лец sich (D) in den Fínger schnéiden*;

3. (перапыніць) гл. абарваць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

абраза́ць гл. абрэзаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паабраза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

Абрэзаць усё, многае.

П. сухое галлё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

обре́зать​I сов., в разн. знач. абрэ́заць, мног. паабраза́ць, паабрэ́зваць;

обре́зать но́гти абрэ́заць пазно́гці;

обре́зать в разгово́ре перен. абрэ́заць у размо́ве;

◊

обре́зать кры́лья абрэ́заць кры́лы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

окорна́ть сов., прост. абця́ць, абрэ́заць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

окургу́зить сов. ко́ратка абрэ́заць, абчыкры́жыць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)