Кішка папярочная абадочная 2/411

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

абадо́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да вобада, мае форму вобада.

•••

Абадочная кішка гл. кішка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

colon [ˈkəʊlən] n.

1. ling. двукро́п’е

2. anat. абадо́чная кі́шка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

абадо́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абадо́чны абадо́чная абадо́чнае абадо́чныя
Р. абадо́чнага абадо́чнай
абадо́чнае		 абадо́чнага абадо́чных
Д. абадо́чнаму абадо́чнай абадо́чнаму абадо́чным
В. абадо́чны (неадуш.)
абадо́чнага (адуш.)		 абадо́чную абадо́чнае абадо́чныя (неадуш.)
абадо́чных (адуш.)
Т. абадо́чным абадо́чнай
абадо́чнаю		 абадо́чным абадо́чнымі
М. абадо́чным абадо́чнай абадо́чным абадо́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ободо́чный спец. абадо́чны, абадко́вы; абе́чкавы;

ободо́чная кишка́ анат. абадо́чная кішка́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папярочна-абадочны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. папярочна-абадочны папярочна-абадочная папярочна-абадочнае папярочна-абадочныя
Р. папярочна-абадочнага папярочна-абадочнай
папярочна-абадочнае		 папярочна-абадочнага папярочна-абадочных
Д. папярочна-абадочнаму папярочна-абадочнай папярочна-абадочнаму папярочна-абадочным
В. папярочна-абадочны
папярочна-абадочнага		 папярочна-абадочную папярочна-абадочнае папярочна-абадочныя
Т. папярочна-абадочным папярочна-абадочнай
папярочна-абадочнаю		 папярочна-абадочным папярочна-абадочнымі
М. папярочна-абадочным папярочна-абадочнай папярочна-абадочным папярочна-абадочных

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

калі́т

(н.-лац. colitis, ад гр. kolon = абадочная кішка)

запаленне слізістай абалонкі тоўстай кішкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стра́ўнікава-абадо́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. стра́ўнікава-абадо́чны стра́ўнікава-абадо́чная стра́ўнікава-абадо́чнае стра́ўнікава-абадо́чныя
Р. стра́ўнікава-абадо́чнага стра́ўнікава-абадо́чнай
стра́ўнікава-абадо́чнае		 стра́ўнікава-абадо́чнага стра́ўнікава-абадо́чных
Д. стра́ўнікава-абадо́чнаму стра́ўнікава-абадо́чнай стра́ўнікава-абадо́чнаму стра́ўнікава-абадо́чным
В. стра́ўнікава-абадо́чны (неадуш.)
стра́ўнікава-абадо́чнага (адуш.)		 стра́ўнікава-абадо́чную стра́ўнікава-абадо́чнае стра́ўнікава-абадо́чныя (неадуш.)
стра́ўнікава-абадо́чных (адуш.)
Т. стра́ўнікава-абадо́чным стра́ўнікава-абадо́чнай
стра́ўнікава-абадо́чнаю		 стра́ўнікава-абадо́чным стра́ўнікава-абадо́чнымі
М. стра́ўнікава-абадо́чным стра́ўнікава-абадо́чнай стра́ўнікава-абадо́чным стра́ўнікава-абадо́чных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кі́шка, ‑і, ДМ ‑шцы, Р мн. ‑шак; ж.

1. Эластычная трубка, якая з’яўляецца часткай стрававальнага апарата ў чалавека і жывёл. Тонкая кішка. Тоўстая кішка.

2. Разм. Рызінавая або брызентавая трубка для падачы вады; рукаў. Нарыхтаваўшы кішку, Пажарнікі збянтэжыліся крышку: А дзе ж пажар? Крапіва.

•••

Абадочная кішка — частка тоўстай кішкі ад сляпой да прамой, якая акружае тонкія кішкі ў выглядзе вобада.

Дванаццаціперсная кішка — частка тонкай кішкі чалавека, якая пачынаецца ад страўніка (назву атрымала ад даўжыні, роўнай 12 пярстам, г. зн. пальцам, у іх папярочніку).

Заварот кішак гл. заварот.

Сляпая кішка — пачатковая частка тоўстага кішэчніка, якая мае чэрвепадобны адростак (апендыкс).

Выматаць (усе) кішкі гл. выматаць.

Выпусціць кішкі гл. выпусціць.

Ірваць кішкі гл. ірваць.

Кішка тонка (тонкая) у каго — не хапае сіл, здольнасцей, сродкаў, каб зрабіць што‑н.

Кішкі марш іграюць — пра моцнае адчуванне голаду, хаценне есці.

Пераесці (ад’есці) кішкі каму гл. пераесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́шка ж.

1. анат. кишка́;

то́нкая к. — то́нкая кишка́;

2. разг. кишка́, рука́в м., шланг м.;

○ прама́я к. — пряма́я кишка́;

абадо́чная к. — анат. ободо́чная кишка́;

дванаццаціпе́рсная к. — двенадцатипе́рстная кишка́;

заваро́т кі́шак — за́ворот кишо́к;

сляпа́я к. — слепа́я кишка́;

◊ к. то́нкая — (у каго) кишка́ тонка́ (у кого);

вы́матаць (усе́) ~кі — вы́мотать (все) кишки́;

вы́пусціць ~кі — вы́пустить кишки́;

парва́ць ~кі са сме́ху — надорва́ть живо́тики;

~кі марш ігра́юць — живо́т подвело́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)