Verbum

кесо́н

(фр. caisson)

1) воданепранікальная камера, якую апускаюць на дно мора ці ракі пры падводных работах;

2) стальная каробка ў металургічных печах, у якой цыркулюе вада для ахаладжэння;

3) архіт. паглыбленне ў форме геаметрычнай фігуры на столі або на ўнутранай паверхні аркі.

кла́віш, кла́віша

(польск. klawisz, ад лац. clavis = ключ)

1) пласцінка ў некаторых музычных інструментах (фартэпіяна, баяне, трубе і інш.), пры націсканні пальцам на якую атрымліваецца гук;

2) наканечнік рычажка ў пішучай машынцы, тэлефонным апараце і іншых механізмах, які прыводзіцца ў рух пальцамі.

люне́т

(фр. lunette)

1) ваен. палявое ўмацаванне, якое складаецца з аднаго-двух валоў (бруствераў) і рова ўперадзе;

2) прыстасаванне на металарэзных станках для дадатковага прытрымлівання пры апрацоўцы тонкіх і доўгіх загатовак;

3) архіт. арачны праём у скляпенні ці сцяне, гарызантальна абмежаваны знізу.

малява́ць

(польск. malować, ад с.-в.-ням. mālen)

1) перадаваць прадметы на плоскасці пры дапамозе фарбаў (напр. м. пейзаж);

2) фарбаваць (напр. м. сцены);

3) перан. расказваць або апісваць што-н.; мысленна падаваць у якіх-н. вобразах, формах (напр. м. карціны жыцця).

прана́цыя

(ад лац. pronatus = нахілены ўперад)

1) анат. рух перадплечча і кісці рукі, пры якім далонь паварочваецца назад і ўніз, а вялікі палец да сярэдняй плоскасці цела (параўн. супінацыя 1);

2) пазіцыя ў фехтаванні, калі ўзброеная рука павернута далонню ўніз (параўн. супінацыя 2).

фі́бра

(лац. fibra = валакно)

1) уст. валакно расліннай або жывёльнай тканкі;

2) перан. сімвал душэўных сіл (напр. ненавідзець усімі фібрамі душы);

3) гнуткая моцная папяровая маса, апрацаваная хімічным спосабам і спрасаваная, якая з’яўляецца ізаляцыйным матэрыялам, замяняе скуру пры вырабе чамаданаў і інш.

цытахрамі́я

(ад лац. citus = хуткі + -храмія)

від чатырохкаляровага друку, пры якім асаблівую ўвагу ўдзяляюць чорнаму клішэ, якое адкрывае дэталі адлюстравання, нейтральныя тоны і блакітныя цені, а астатнія тры клішэ (жоўтае, чырвонае і сіняе) служаць толькі для перадачы на друкарскім адбітку яскравых каляровых тонаў.

шпатэ́ль шпа́тэль

(ням. Spatel)

1) інструмент тынкоўшчыка, мастака ў выглядзе лапатачкі для накладвання і выраўноўвання шпаклёўкі, раўнамернага накладвання фарбы на палатно ці расцірання на палітры;

2) медыцынскі інструмент, які мае форму лапатачкі і выкарыстоўваецца пры хірургічных аперацыях, для агляду зева і інш.

шыфр

(фр. chiffre, ад с.-лац. cifra < ар. sifr = нуль)

1) сістэма ўмоўных знакаў (лічбаў, літар і інш.) для сакрэтнага пісьма;

2) код, які выкарыстоўваецца пры механізаванай апрацоўцы дадзеных на лічыльна-перфарацыйных і электронна-вылічальных машынах;

3) бібліятэчны рэгістрацыйны знак на кнігах.