ма́ршал, ‑а, м.

1. Воінскае званне, якое асабіста прысвойваецца Прэзідыумам Вярхоўнага Савета СССР выдатным асобам вышэйшага каманднага саставу. Маршал Савецкага Саюза. // Асоба, якая мае такое званне.

2. Вышэйшы ваенны чын або воінскае званне ў арміях некаторых дзяржаў. // Асоба, якая мае такі чын, такое званне.

[Фр. maréchal.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

метамарфо́за, ‑ы, ж.

1. Спец. Пераход адной формы чаго‑н. у другую са змяненнем знешняга выгляду або функцыі. Метамарфоза вусеня ў матыля.

2. Разм. Поўнае змяненне каго‑, чаго‑н. Але, як толькі яны з Надзяй запісаліся ў загсе.., з Марыяй Кірылаўнай адбылася сапраўдная метамарфоза. Рамановіч.

[Ад грэч. metamorphōsis — пераўтварэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

млына́р, ‑а, м.

Уладальнік млына або работнік у млыне; мукамол. Калі .. скончылася веснавая паводка і рэчка ўвайшла ў берагі, млынар ужо на сялянскі завоз пусціў млын. Чорны. Яшчэ калі дзядзька Пракоп быў за старшыню, дык ён паставіў бацьку за млынара ў колішні Лукашоў вятрак. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накаса́цца, ‑аецца; зак.

Разм. Не ў час або нечакана з’явіцца, сустрэцца каму‑н.; надарыцца. Бяда накасалася. □ Раптам Яўген Іванавіч падхапіўся з крэсла, рукою памацаў скронь. І трэба ж якраз накасацца начальніку цэха Кісялёву са сваімі праблемамі. Мыслівец. [Дзядок:] — Ці праўда гэта, ці мо сон накасаўся! Лукша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накрэ́мзаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і без дап.

Разм. Напісаць што‑н. нядбайна або дрэнна; надрапаць. [Рамір] выняў з кішэні запісную кніжку, вырваў адтуль лісток, неразборлівымі каракулямі накрэмзаў адрас. Асіпенка. Васілінка ўздыхнула і на адваротным баку фатаграфіі алоўкам накрэмзала: «Мне хутка 7 год». Ус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налі́плы, ‑ая, ‑ае.

Які наліп на што‑н. або прыліп да чаго‑н. Лёд ля берагоў быў шэры, з наліплымі латкамі снегу, а пасярэдзіне ракі цямнела вада. М. Стральцоў. За плячамі ў .. [Валіка] быў вялікі мокры кош з наліплымі на дно і дужку водарасцямі, асакой. Кудравец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаўсо́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які знаходзіцца ў стане напаўсну, не зусім прачнуўся або не зусім заснуў. Напаўсонны чалавек. // Які ўласцівы для таго, хто знаходзіцца ў такім стане. Напаўсонныя вочы.

2. Амаль без сну. Прайшоў дзень, мінула ноч, вельмі падобная на ранейшыя ночы — напаўсонная, трывож[н]ая. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напераклада́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Перакласці на іншае месца значную колькасць чаго‑н. Наперакладаць кніг з аднаго стала на другі.

напераклада́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Разм. Перакласці на іншую мову або перадаць іншымі сродкамі значную колькасць чаго‑н. Наперакладаць вершаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недагаво́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Няпоўнае выказванне, у якім замоўчваецца што‑н. або маецца намёк на што‑н. — Можаце гаварыць усё, што думаеце, капітан, — прамовіў [Глівіц] як мага мякчэй. — Недагаворкі толькі шкодзяць. Навуменка. У кожным лісце былі намёкі, недагаворкі і шматкроп’і. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

о-го-го́, выкл.

1. Вокліч, які выказвае захапленне, здзіўленне. О-го-го, брат! — дзядзька кажа: Цяпер зіма напэўна ляжа! Колас.

2. Вокліч, якім пераклікаюцца, каб знайсці або не згубіць адзін другога ў лесе, гаі і пад. «О-го-го!» — гукае нехта ў лесе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)