Прына́дзіць ’прыцягваючы ўвагу чым-небудзь (звычайна кормам), прымусіць наблізіцца (птушку, рыбу, жывёл); прыцягнуць да якой-небудзь справы’ (ТСБМ, Нас., Др.-Падб., Растарг., Шатал., ТС), прына́дыты ’прыцягнуць, завабіць’ (Клім.); сюды ж зваротнае прына́дзіцца ’пайсці на прынаду (пра птушак, рыб, жывёл)’; разм. ’прызвычаіцца быць, бываць дзе-небудзь; панадзіцца, унадзіцца’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр.; маг., Янк. 2, Ян.; пух., Сл. ПЗБ), таксама перан. прыно́дзіцца ’ўладкавацца, прыстасавацца, прыладзіцца’ (палац., Жыв. НС), ст.-бел. принажоный ’прываблены’. Верагодна, да прасл. *prinaditi (sę), прэфіксальнага ўтварэння ад *naditi (гл. на́дзіць). Стараж.-рус. принадити ’прыбавіць, далучыць; прыцягнуць, прывязаць’, рус. смал., бранск. прина́дить ’прынадзіць жывёлу (звычайна кормам-прынадай)’, дан. ’прывабіць, прыцягнуць да сябе ўвагу’, укр. прина́дити ’прынадзіць, прывабіць’, прина́дитися ’панадзіцца’ прина́дність ’прывабнасць; прыгажосць’, прина́дний ’спакуслівы, прывабны’, прина́дно ’спакусліва, прынадна, прывабна’. Параўн. польск. przynęcić ’тс’ (< *nǫtiti > nęta) ’прынада’, якое можна параўнаць з нуціць ракі ’прынаджваць, лавіць ракаў’ (Ласт., пад словам рак).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

плохо́й

1. дрэ́нны, ке́пскі, благі́;

плохо́й челове́к дрэ́нны (ке́пскі, благі́) чалаве́к;

плоха́я пого́да дрэ́ннае (ке́пскае, благо́е) надво́р’е;

2. краткая форма (слабый здоровьем) разг. слабы́;

он о́чень плох (о здоровье) ён ве́льмі слабы́;

◊

плохо́е де́ло спра́ва дрэ́нь, дрэ́нныя (ке́пскія) спра́вы;

с ним шу́тки пло́хи з ім жа́рты каро́ткія (малы́я);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

review

[rɪˈvju:]

1.

v.t.

1) разгляда́ць, перагляда́ць

2) перагляда́ць, разгляда́ць нано́ва (прысу́д)

3) рабі́ць агля́д

4) рэцэнзава́ць (кні́гу)

5) паўтара́ць (шко́льны матэрыя́л)

2.

n.

1) паўто́рнае разгляда́ньне, дасьле́даваньне n.

2) перагля́д -у m. (спра́вы, прысу́ду)

3) агля́д -у m.

4) рэцэ́нзія f., крыты́чны во́дгук (на кні́гу, п’е́су)

5) пэрыяды́чны ча́сапіс, агля́д -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

mix

[mɪks]

1.

v., mixed or mixt

1) зьме́шваць, мясі́ць (це́ста)

2) злуча́ць, спалуча́ць

to mix business and pleasure — спалуча́ць спра́вы з прые́мнасьцю

2.

v.i.

1) злуча́цца, зьме́швацца

Oil and water will not mix — Але́й з вадо́ю ня зьме́шваецца

2) сыхо́дзіцца; ла́дзіць з кім; сябрава́ць

We do not mix well — Мы ня на́дта ла́дзім

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ма́йстар, -тра м.

1. в разн. знач. ма́стер;

2. (искусный, ловкий в каком-л. деле человек) ма́стер, иску́сник; (о женщине — ещё) мастери́ца ж.; иску́сница ж.;

◊ м. на ўсе ру́кі — ма́стер на все ру́ки;

спра́ва ~тра баі́цца — погов. де́ло ма́стера бои́тся;

м. сваёй спра́вы — ма́стер своего́ де́ла;

запле́чных спраў м. — уст. запле́чных дел ма́стер

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АБЛАСНЫ́Я ПРЫВІЛЕ́І,

заканадаўчыя акты ВКЛ, якія юрыдычна замацоўвалі аўтаномныя правы некат. зямель (княстваў, ваяводстваў, паветаў). Даваліся вял. князем ВКЛ. Грунтаваліся на мясц. звычаёвым праве, а таксама выпрацоўваліся адм. і судовай практыкай. Найб. вядомыя абласныя прывілеі: Віцебскія 1503, 1509, 1561; Полацкія 1511, 1547, 1580, 1634, 1699; Смаленскі 1505; Кіеўскія 1507, 1529; Валынскія 1501, 1509, 1547; Бельскія 1501, 1547; Драгічынскія 1511, 1547; Мсціслаўскі 1551.

Найб. тыповыя абласныя прывілеі — Віцебскі 1503 і Полацкі 1511. У іх замацаваны старадаўняе абавязацельства вял. князя не ўмешвацца ў царк. справы палачан і віцяблян, гарантаваны іх маёмасныя і асабістыя правы. Ваяводы ў Полацк і Віцебск павінны былі прызначацца толькі са згоды мясц. насельніцтва. Судзіць палачаніна можна было толькі ў Полацку паводле полацкага права. За баярамі і мяшчанамі гэтых зямель прызнавалася права свабоднага выезду за мяжу.

Літ.:

Юхо Я.А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі. Мн., 1992.

І.А.Юхо.

т. 1, с. 25

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

«БЕЛАРУ́СКІ ФІЛІЯ́Л МЕНШАВІКО́Ў»

(«БФМ»),

назва арг-цыі, прыдуманай у ліп. 1931 супрацоўнікамі АДПУ БССР для ўзбуджэння крымінальнай справы і правядзення паліт. працэсу над інтэлігентамі па пытаннях эканам. развіцця Беларусі. Стварэнне «БФМ» было аднесена да 1928—30. Арганізатарамі і кіраўнікамі лічыліся А.І.Шэйнін і І.Я.Герцык (дацэнты БДУ), І.М.Рубенчык (урач), В.Ф.Берман і І.Л.Гарміза (супрацоўнікі Белкаапсаюза). Ячэйкі «арг-цыі» былі «выяўлены» ў Дзяржплане БССР, Нар. камісарыяце забеспячэння, фін. органах і спажывецкай кааперацыі БССР. Членам «БФМ» інкрымінавалася шкодніцтва, распаўсюджванне контррэв. л-ры, антысав. прапаганды. Да крымін. адказнасці прыцягнута 30 чал., 11 з іх праходзілі і як чл. «Беларускага філіяла Працоўнай сялянскай партыі». Абвінавачванні грунтаваліся на паказаннях арыштаваных («прызналіся» 12 чал.) і сведак. Паводле рашэння Калегіі АДПУ БССР ад 23.7.1931 прыгавораны 6 чал. да 10 гадоў, 9 — да 5 гадоў, 7 — да 3 гадоў лагераў, астатнія да высылкі ў Сібір, Казахстан на 3—10 гадоў. У 1957 усе чл. «БФМ» рэабілітаваны.

Т.С.Процька.

т. 2, с. 459

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАЕ́ННЫЯ РЭФО́РМЫ 1860—70-х г. у Расіі. Праведзены ва ўзбр. сілах Расійскай імперыі ў ходзе бурж. рэформаў 1860—70-х г. Выкліканы адменай прыгоннага права ў 1861 і неабходнасцю рэарганізацыі ваен. справы ў Расіі, што выявілася ў Крымскай вайне 1853—56. Ажыццяўляліся пад кіраўніцтвам ваен. міністра Дз.А.Мілюціна. У 1862—64 створана 15 ваен. акруг, у т. л. Віленская, у якую ўвайшлі і бел. губерні. Пашыралася сетка ваен. вучылішчаў (1863—64), ствараліся юнкерскія вучылішчы (1864), адкрыты новыя вышэйшыя ваен. навуч. ўстановы: Ваен.-юрыд. (1867) і Марская (1877) акадэміі. Пачалося ўзбраенне арміі наразной стралковай зброяй і артылерыяй. У 1874 замест рэкруцкіх набораў уведзена ўсесаслоўная воінская павіннасць, скарочаны тэрмін вайск. службы. Праведзена рэарганізацыя падрыхтоўкі войск, уведзены новыя вайск. статуты. У выніку рэформаў рус. армія стала ў большай ступені адпавядаць патрабаванням часу, павысілася яе баяздольнасць. Аднак і пасля іх у арміі засталіся шматлікія перажыткі прыгонніцтва.

т. 3, с. 446

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

разбо́р м.

1. (дзеянне) гл. разборка;

2. (расследаванне) Untersúchung f -;

разбо́р спра́вы юрыд. Sáchverhandlung f -, -en, Verhándlung f;

3. грам. Analýse f -, -n, Zerglíederung f -, -en;

4. (абмеркаванне) Be¦úrteilung f -, -en; Bespréchung f -, -en;

разбо́р уро́ка Bespréchung f -, -en [Áuswertung f -, -en] éiner Únterrichtsstunde [éiner Stúnde];

◊

без разбо́ру разм. wáhllos, óhne Únterschied, únterschiedslos; únbesehen (не раздумваючы)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

tüchtig

a

1) здо́льны, уме́лы, спра́ўны, стара́нны; до́бры

er ist in séinem Fach sehr ~ — ён до́бры спецыялі́ст, ён до́бры знато́к сваёй спра́вы

2) мо́цны

3) даво́лі вялі́кі, зна́чны

ein ~es Stück Geld — даво́лі вялі́кая су́ма гро́шай

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)