чарну́шка, ‑і, ДМ ‑шцы, ж.

1. Аднагадовая травяністая расліна сямейства казяльцовых, чорнае насенне якой выкарыстоўваецца як вострая прыправа. Пахнуць градкі кменам і чарнушкай. Кляўко.

2. Разм. Чорнавалосая, смуглая дзяўчынка або жанчына; смуглае дзіця. У мінуты добрага настрою маёр расказваў пра сваё жыццё. Звычайна аб гэтым прасіла яна, а ён не адмаўляў ёй ні ў чым, бо яму, ды хіба яму аднаму, падабалася гэта мілая вясёлая чарнушка. Карамазаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

часці́на, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і частка (у 1, 2 і 3 знач.); вялікая, значная частка чаго‑н. Ёсць важныя дзве часціны, з якіх складаецца жыццё і яго глыбокі сэнс і хараство — чалавек і прырода. Колас. [Самоцька:] — У цябе [Андрэя] унь брат.. гаруе, а ты і яго часцінаю заўладаў. Чорны.

•••

Часціны мовы — лексіка-граматычныя разрады слоў, якія характарызуюцца агульнымі лексічнымі і граматычнымі адзнакамі, агульнасцю асноўных сінтаксічных функцый у сказе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штрых, ‑а, м.

1. Тонкая, кароткая лінія, рыска (малюнка, чарцяжа, партрэта, карціны і пад.). [Рамір] адбегся ад планшэта, .. шырока ўзмахнуў рукой; Вера ведала, што ён зрабіў першы штрых. Асіпенка.

2. перан. Асобны момант, характэрная рыса, падрабязнасць чаго‑н. Варты ўвагі і некаторыя штрыхі, што характарызуюць паасобныя асаблівасці даўніх народных звычаяў паўночнага Палесся. Ліс. Байку Крапівы жывіла жыццё, канкрэтная рэчаіснасць — яна давала не толькі тэмы, вобразы, але асобныя штрыхі, дэталі. Гілевіч.

[Ням. Strich.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эгаісты́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эгаізму, да эгаіста, уласцівы ім. [Веля:] — Жорсткі ты [Яўген], эгаістычны... Малыя дзеці ў хаце, а ты такое кажаш. Пасаромся!.. Савіцкі. // Прасякнуты эгаізмам. [Ісцец:] — Гэта чалавек, які пакалечыў маё жыццё з эгаістычнымі мэтамі. «Маладосць». [Надзя:] — Васіль... Зразумей, трэба знайсці нейкі выхад. Нельга быць такім эгаістам... Ты зусім не думаеш, што будзе са мной... — Эгаістам?.. Гэта было больш, чым недарэчна. Што эгаістычнага вынікала з маіх паводзін?.. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

täglich

1.

a штодзённы, дзённы

das ~e Lben — штодзённае [бу́днічнае] жыццё

das ist ine ~e Erschinung — гэ́та звыча́йная спра́ва

das ~e Kleid — будзённая во́пратка

2.

adv ко́жны дзень; з ко́жным днём

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

заме́рці сов., в разн. знач. замере́ть; (оцепенеть — ещё) обмере́ть;

з. ад жа́ху — замере́ть (обмере́ть) от у́жаса;

вартавы́ замёр — часово́й за́мер;

но́ччу жыццё ў го́радзе ~рла — но́чью жизнь в го́роде замерла́;

сло́ва ~рла на ву́снах — сло́во за́мерло на уста́х;

гул замёр — звук за́мер

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

широ́кий в разн. знач. шыро́кі;

широ́кая у́лица шыро́кая ву́ліца;

широ́кий пиджа́к шыро́кі пінжа́к;

широ́кий экра́н шыро́кі экра́н;

широ́кие сте́пи шыро́кія стэ́пы;

широ́кие пла́ны шыро́кія пла́ны;

в широ́ком смы́сле у шыро́кім сэ́нсе;

жить на широ́кую но́гу жыць як пан; жыццё як мёду піццё.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

эліксі́р

(фр. élixir, ад ар. al-iksir = філасофскі камень)

1) выцяжка з раслін ці моцны настой чаго-н. на спірце, які ўжываецца ў медыцыне і касметыцы (напр. зубны э.);

2) фантастычны напітак, які марна шукалі алхімікі як сродак, што нібыта зможа прадоўжыць чалавечае жыццё.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

commit [kəˈmɪt] v.

1. рабі́ць (часцей што-н. дрэннае); чыні́ць, учыня́ць; твары́ць;

commit a crime зрабі́ць/учыні́ць злачы́нства;

commit suicide ско́нчыць жыццё самазабо́йствам/самагу́бствам

2. прызнача́ць (грошы, сродкі на што-н.); адво́дзіць (час на што-н.)

3. : commit oneself звя́зваць сябе́ (абавязкамі, абяцаннямі)

4. змяшча́ць;

commit to hospital змясці́ць у бальні́цу;

commit to memory заву́чваць, запаміна́ць;

commit to paper запі́сваць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ruin1 [ˈru:ɪn] n.

1. pl. ruins руі́ны, разва́ліны;

the ruins of Rome ры́мскія руі́ны

2. гі́бель, крушэ́нне; разарэ́нне;

the ruins of one’s hopes крушэ́нне ўсіх надзе́й;

Gambling was his ruin. Азартная гульня загубіла яго.

in ruins у руі́нах;

The town lay in ruins. Горад ляжаў у руінах;

His life lay in ruins. Яго жыццё было загублена.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)