торфабрыкетны завод у Беларусі, у пас. Беразінскае Маладзечанскага р-на Мінскай вобл. Створаны ў 1949—53 як торфапрадпрыемства «Беразінскае», у 1959 на ім пабудаваны торфабрыкетны з-д. Працуе на базе Беразінскага радовішча торфу (гл.Бярэзінскае балота). Асн. прадукцыя (1995): торфабрыкеты на мясц. паліва.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
за́сеў
1. Засеянае поле (БРС).
2. Прызначанае для сяўбы насенне (Слаўг.). Тое ж пасе́ў, се́мя, завод, нале́цце, жы́та, пашня́ (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
але́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які звязаны з алеем, утвораны алеем, складаецца з алею. Алейная пляма. Алейная скалка ў супе.
2. Выкананы фарбамі, якія расцёрты на алеі, звязаны з ужываннем такіх фарбаў. Алейны жывапіс. Алейны партрэт. Алейная фарба.
3. З якіх вырабляецца алей (пра расліны). Алейныя культуры.
4. Які адносіцца да вытворчасці алею. Алейны завод.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́ктарны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да трактара, прызначаны для трактара. Трактарны рухавік. Трактарны генератар.// Які прыводзіцца ў рух пры дапамозе трактара. Трактарныя граблі. Трактарная сеялка.// Які выконваецца пры дапамозе трактара. Трактарныя работы. Трактарная сяўба.// Які мае адносіны да работы на трактары. Трактарная брыгада.// Прызначаны для вырабу трактароў. Трактарны завод.
•••
Трактарная калонагл. калона.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цёмначы, прысл.
Разм. Цёмнай парой; зацемна. [Юрка] выйшаў з дому цёмначы, яшчэ над лесам стаяла ноч.Чарнышэвіч.— А звычайна калі ён [Мішэль] прыходзіў? — Як вячэрняя паверка канчаецца. Каб паспець і ў мяне пабыць, і яшчэ цёмначы назад, у лагер вярнуцца...Сачанка.// У цемнаце. — Завод вунь там, зусім блізка ад шашы. — Цёмначы не заўважыў, — сумеўшыся, апраўдваўся хлапец.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тру́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.
1.гл. труба.
2. Назва розных прыбораў і прыстасаванняў звычайна цыліндрычнай формы.
Рэнтгенаўская т.
3. У біялогіі і анатоміі: назва розных полых органаў цыліндрычнай формы.
Дыхальная т.
4. Частка тэлефоннага апарата з прыладай для слухання і мікрафонам.
Зняць трубку.
5. Рулон, скрутак якога-н. матэрыялу ў форме вузкай трубы.
Т. палатна.
|| памянш.тру́бачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым.тру́бачны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.) ітру́бкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Трубачны завод.
Трубачныя рыштаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
«Мазыркабель» 5/196; 11/434; 12/290, 687, гл. Мазырскі кабельны завод
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
a. W.
=
1.
auf Wunsch – паводле жадання
2.
auf Widerruf – надалей [у далейшым] да адмены
3.
ab Werk – камерц. франка-завод
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пе́ршынец, ‑нца, м.
1. Першае, старэйшае дзіця. Яму, першынцу ў сям’і, змалку выпаў нялёгкі абавязак няньчыць меншых братоў і сястрычак.С. Александровіч.
2.перан.; чаго або які. Тое, што з’явілася ці было створана першым у адносінах да наступных падобных прадметаў. На ўскраіне нашага горада разлёгся сваімі новымі карпусамі першынец індустрыялізацыі нашага краю — завод сельскагаспадарчых машын.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэта́ль, ‑і, ж.
1. Частка цэлага, падрабязнасць, факт, штрых. Мастацкая дэталь. □ Жэня неяк паспешліва закончыла свой расказ, прыпомніўшы яшчэ дзве-тры дэталі нашага студэнцкага жыцця.Васілевіч.Па вокнах, архітэктурных дэталях і пад’ездах Юркевіч пазнаваў будынкі.Карпаў.
2. Частка механізма, машыны і пад. Завод будаўнічых дэталей. □ Багацель пачаў хадзіць вакол паравоза, уважліва аглядаючы і нават мацаючы кожную дэталь.Васілёнак.
[Фр. détail.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)