Verbum

і́масць, -і, ж.

1. Форма ветлівага звароту да таго, каго лічаць вышэйшым па званні, становішчы ў грамадстве і пад. (уст.).

Скажыце, і., што там здарылася.

2. Пра жонку блізка знаёмага суразмоўцы (разм., іран.).

Як там твая і. маецца?

інструктава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., каго-што.

Даць (даваць) каму-н. кіруючыя ўказанні.

І. рабочых па тэхніцы бяспекі.

|| зак. таксама праінструктава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. інструкта́ж, -у, м. і інструктава́нне, -я, н.

іпаста́сь, -і, ж.

1. Сутнасць, субстанцыя (спец.).

2. У выразе: у іпастасі каго, у знач. прыназ. з Р (іран.) — у якасці, у ролі.

Настаўнік у іпастасі раённага начальніка.

3. У хрысціянстве: адзін з лікаў трыадзінага бажаства Тройцы (кніжн.).

вы́лупіць, -плю, -піш, -піць; -плены; зак. (разм.).

1. што. З сілай выдраць.

В. ліст з кнігі.

В. прабой з вушака.

2. каго. Набіць, адлупцаваць.

◊

Вылупіць вочы (разм., неадабр.) — пільна паглядзець шырока расплюшчанымі вачамі.

|| незак. вылу́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́маразіць, -ражу, -разіш, -разіць; -ражаны; зак.

1. што. Выстудзіць халодным паветрам, марозам.

В. хату.

2. каго-што. Знішчыць марозам.

В. пасевы.

3. што. Вытрымліваючы на марозе, высушыць або выдаліць часцінкі вады.

В. бялізну.

|| незак. вымаро́жваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́ратаваць, -тую, -туеш, -туе; -туй; -таваны; зак., каго-што.

1. Пазбавіць ад чаго-н. (страшнага, небяспечнага і пад.).

В. тапельца.

2. Захаваць у цэласці, зберагчы.

В. рукапіс ад знішчэння.

|| незак. вырато́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выратава́нне, -я, н.

га́ньбіць, -блю, -біш, -біць; незак., каго-што.

1. Зневажаць чыю-н. годнасць; няславіць.

2. Быць ганьбай для іншых, няславіць сваімі паводзінамі, учынкамі.

Сваімі паводзінамі ён г. усю сям’ю.

Праца нікога не г.

|| зак. зга́ньбіць, -блю, -біш, -біць; -блены.

ацерабі́цца, ацераблю́ся, ацярэ́бішся, ацярэ́біцца; зак.

1. Атрэсціся, ачысціцца ад чаго-н., што насела на адзенне.

А. ад саломы.

2. Пазбавіцца чаго-н.; адчапіцца ад каго-, чаго-н. (разм.).

Ад людскіх языкоў не ацярэбішся.

|| незак. ацярэ́блівацца, -аюся, -аешся, -аецца.

абця́ць, абатну́, абатне́ш, абатне́; абатнём, абатняце́, абатну́ць; абатні́; абця́ты; зак.

1. што. Абсячы, абрэзаць канцы чаго-н.

А. сукі дрэва.

2. перан., каго-што. Раптоўна спыніць якое-н. дзеянне.

|| незак. абціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абціна́нне, -я, н.

абяско́лерыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. што. Зрабіць бясколерным, зменшыць яркасць афарбоўкі.

А. тканіну.

2. перан., каго-што. Пазбавіць яркіх індывідуальных асаблівасцей, зрабіць невыразным.

|| незак. абяско́лерваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абяско́лерванне, -я, н. і абяско́леранне, -я, н.