нарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак.
1. каго (што). Даць жыццё каму-н., пусціць на свет.
Н. сына.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., што. Даць пачатак чаму-н., стварыць што-н., быць прычынай з’яўлення чаго-н.
Крыўда нарадзіла злосць.
◊
У чым маці нарадзіла (разм.) — зусім голы.
|| незак. нараджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. нараджэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падазрава́ць, -раю́, -рае́ш, -рае́; -раём, -раяце́, -раю́ць і -ва́ю, -ва́еш, -ва́е; незак.
1. каго ў чым. Мець падазрэнне на каго-н.
П. каго-н. у крадзяжы.
2. што, аб чым і са злуч. «што». Меркаваць, дапускаць магчымасць чаго-н.
У хворага падазраюць адзёр.
Мы і не падазравалі аб яго існаванні.
Я і не падазраваў, што мяне такое падсцерагала.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкупі́ць, -куплю́, -ку́піш, -ку́піць; -ку́плены; зак.
1. каго (што). Схіліць на свой бок грашамі, падарункамі.
П. сведак.
2. перан., каго (што). Выклікаць чым-н. сімпатыю да сябе.
П. усіх сваёй шчырасцю.
3. што і чаго. Купіць дадаткова ў невялікай колькасці.
П. прыпраў для кансервавання.
|| незак. падкупля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. по́дкуп, -у, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падмы́ць, -мы́ю, -мы́еш, -мы́е; -мы́ты; зак.
1. каго-што. Вымыць ніжнюю частку цела.
П. дзіця.
2. што. Вымыць на скорую руку (разм.).
П. падлогу.
3. што. Размыць знізу.
Вада падмыла берагі ракі.
|| незак. падмыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| звар. падмы́цца, -мы́юся, -мы́ешся, -мы́ецца (да 1 знач.); незак. падмыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. падмыва́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падсячы́ і падсе́кчы, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак.
1. што. Надсячы знізу.
П. дрэва.
2. што і чаго. Насячы дадаткова, яшчэ трохі.
П. дроў.
3. што. Тузануць за вуду ў той момант, калі рыба бярэцца на кручок.
|| незак. падсяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. падсяка́нне, -я, н. і падсе́чка, -і, ДМ -чцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пажра́ць, -ру́, -рэ́ш, -рэ́; -ро́м, -раце́, -ру́ць; -ры́; -ра́ны; зак. (разм.).
1. чаго і без дап. З’есці многае ў якой-н. колькасці, прыняць ежу.
2. каго-што. Прагна з’есці ўсё (звычайна пра жывёл).
Саранча пажрала пасевы.
|| незак. пажыра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).
П. вачамі каго-, што-н. (перан.: прагна, не адрываючыся глядзець на каго-, што-н.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паку́ль.
1. прысл. На працягу некаторага часу.
Пастой п. тут.
П. нічога не вядома.
2. злуч. На працягу таго часу як.
П. дзяўчына вучыцца, трэба ёй дапамагаць.
3. злуч. Да той пары як.
Не пайду, п. не скончу работы.
◊
Пакуль што (разм.) — пакуль (у 1 знач.), незалежна ад таго, што можа здарыцца потым.
Пакуль што мы тут усім задаволены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
панаганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.
1. каго-чаго. Нагнаць, сабраць у адным месцы многа каго-, чаго-н.
П. жывёлы на бойню.
П. лодак у бухту.
2. што. Нацерці (пра мазалі).
П. мазалі на руках.
3. што. Набіваючы, насадзіць на што-н. усё, многае.
П. абручы на бочку.
4. чаго. Увагнаць многа чаго-н. куды-н.
П. цвікоў у сцяну.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
панаціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. каго-што. Нацерці, намазаць чым-н. усё, многае.
П. рукі шкіпінарам.
2. што. Начысціць да глянцу усё, многае.
П. паркет.
3. што. Пашкодзіць трэннем усё, многае; нацерці на чым-н. многа чаго-н.
П. ногі.
П. мазалі на руках.
4. чаго. Нарыхтаваць трэннем вялікую колькасць чаго-н.
П. канапель.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паро́ць², пару́, по́раш, по́ра; пары́; незак., што.
1. Разразаць, раз’ядноўваць па швах (сшытае).
П. стары халат.
2. У выразах: пароць глупства (разм.) — рабіць або гаварыць абы-што; пароць гарачку (разм., неадабр.) — рабіць што-н. неабдумана, паспешліва.
|| зак. распаро́ць, -пару́, -по́раш, -по́ра; -пары́; -по́раты (да 1 знач.).
|| наз. по́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)