Verbum

хусці́на, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і хустка. Прылеглі ля школьнага ганка цяжкія каменныя львы. Слязу выцірае сялянка, хусціну зняла з галавы. Вялюгін. Ад калыскі знаёмыя рэчы Ён па-іншаму ў хаце заве. Маці туліць хусцінаю плечы: «Што ж, і пэўна... не ў вёсцы жыве». Гілевіч.

цяглі́ца, ‑ы, ж.

Тое, што і мышца. Пройдзеш разы два па хаце — і сціхне патроху нудны боль у плячах і паясніцы, застаецца ў цягліцах толькі нешта такое пругкае і гужаватае. Крапіва. [Грэйнім] мыўся голы да пояса, і прыемна было глядзець на яго здаровае цела, абвітае дужымі цягліцамі. Чарнышэвіч.

чарця́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑цяцы, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Тое, што і чорт (ужываецца як фамільярна-грубаватае слова-зваротак). — Часам так схаваецца, чарцяка [грыб], што ўсё лісце пераграбеш — няма. Сачанка. [Андрэй Чарныш:] — Ах ты, чарцяка, думаю, а самому чамусьці дужа радасна стала. Марціновіч.

шабрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.

Спец.

1. Тое, што і шабрыць. У Анатоля два вучні — Алег і Анатоль. Адзін, узабраўшыся на верх, шабруе вялізны круг, другі пракручвае дрэллю адтуліну ў станіне. Асіпенка.

2. У цаглянай кладцы — укладаць (цэглу) так, каб нівы па вертыкалі не супадалі.

шабулды́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм.

1. што. Кінуць што‑н. у ваду або выплеснуць ваду куды‑н. Шабулдыхнуць камень у ваду. □ Шабулдыхнуў [ражку] з вадою на галаву. Тады не было калі мыцца, а ў гэтай мясцовасці і не было дзе. Сташэўскі.

2. Тое, што і шабулдыхнуцца.

шала́ш, ‑а, м.

Тое, што і будан. Тут Ленін быў. Тут шмат слядоў яго Ля шалаша, ля гэтых берагоў Шырокага Разліва. Танк. І доўга гамонка ішла ў шалашы. Глядзелі і слухалі бацька і сын, Як падаюць зорамі ў змрочнай цішы Буйныя антоны з прыгнутых галін. Броўка.

[Цюрк.]

шпа́ркі, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і хуткі (у 1–3 знач.). Шпаркая язда. □ Селянін без шапкі з ускудлачанымі валасамі віхрам імчаўся на шпаркім кані. Колас. Б’ецца, уецца шпаркі, лёгкі Сінякрылы матылёк. Багдановіч. Акінуўшы шпаркім поглядам усю карту Месяца, Дзянісаў працягваў: — Палёт на Месяц — гэта выдатна! Гамолка.

шпат ​¹, ‑у, М шпаце, м.

Спец. Устарэлая назва мінералу, які пры ўдары расколваецца на кавалкі правільнай, геаметрычнай формы.

•••

Палявы шпат — мінерал з групы сілікатаў.

Плавіковы шпат — тое, што і плавік.

[Ням. Spat.]

шпат ​², ‑у, М шпаце, м.

Спец. Хранічнае запаленне скакальнага сустава ў каня ці рабочага вала.

[Ням. Spat.]

шта́цкі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і цывільны. На гэты раз дзверы расчыніліся болей урачыста, павольна і стала, і парог пераступіла даволі фацэтная і маляўнічая постаць штацкага чалавека. Колас. Я спінаю да лямпы стаю Зноў у штацкім адзенні. Куляшоў. Вагон шчыльна набіты вайскоўцамі і штацкімі. Галавач.

шуля́к, ‑а, м.

1. Тое, што і каршун. Шуляк мільгнуў, нібы лязо нажа, — і змоўкла сойка ў кіпцюрах ягоных. Рудкоўскі.

2. Абл. Шула (у 2 знач.). Тата ў санях да варот пад’ехаў. Завязаў лейцы за дубовы шуляк, кінуў каню пад ногі жменю сена, у хату ідзе. Мыслівец.