Verbum

ваенізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., каго-што.

1. Прыстасаваць (прыстасоўваць) да ваенных умоў, перавесці (пераводзіць) на абслугоўванне ваенных патрэб.

В. прамысловасць.

2. Узброіць (узбройваць); арганізаваць (арганізоўваць) на ваенны лад.

|| наз. ваеніза́цыя, -і, ж.

ве́ліч, -ы, ж.

1. Што-н. надзвычай вялікіх памераў; гмах.

В. дрэва.

В. гор.

2. Грандыёзнасць, надзвычайная сіла праяўлення чаго-н., што выклікае вялікую павагу.

В. подзвігу.

В. таленту.

3. Вялікае значэнне каго-, чаго-н.

В. перамогі.

вы́даліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. каго-што. Прымусіць выйсці, знікнуць; перамясціць.

В. пабочных асоб.

В. прымесі.

2. што. Выразаць, выняць шляхам аперацыі.

В. пухліну.

В. нырку.

|| незак. выдаля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. выдале́нне, -я, н.

вы́кідаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Выкінуць у некалькі прыёмаў (усё, многае).

В. рэчы праз акно.

2. перан. З цяжкасцю выгадаваць (разм.).

В. дзяцей.

|| незак. выкіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выкі́дваць, -аю, -аеш, -ае.

гвалтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; незак., каго-што.

1. Чыніць гвалт (у 1 і 2 знач.).

Г. чыю-н. волю.

2. Сілай прымушаць да палавой сувязі.

|| зак. згвалтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. гвалтава́нне, -я, н.

маро́зіць, -ро́жу, -ро́зіш, -ро́зіць; незак.

1. Моцна ахалоджваць, замарожваць што-н.

М. яблыкі.

2. каго-што. Нішчыць холадам, марозам.

М. прусакоў.

3. безас. Пра марознае, халоднае надвор’е.

З раніцы марозіць.

|| прым. маразі́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

менаві́та, часц.

1. Ужыв. для падкрэслівання, узмацнення якога-н. члена сказа ў знач. якраз так.

Ён сказаў м. так.

2. у складзе злуч. Ужыв. перад пералічэннем каго-, чаго-н.

З’явіліся ўсе, а м.: Алесь, Рыгор і Хведар.

каці́ць, качу́, ко́ціш, ко́ціць; незак.

1. каго-што. Рухаць, перамяшчаць што-н., прымушаючы каціцца па якой-н. паверхні, а таксама рухаць, везці што-н. на колах.

К. бервяно.

К. тачку.

2. Хутка ехаць (разм.).

К. на веласіпедзе.

кішэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шы́ць, незак.

1. Мітусліва рухацца ў розных напрамках (пра вялікую колькасць каго-н.).

Мільёны пчол кішаць на канюшыне.

2. кім. Быць перапоўненым мноствам жывых рухавых істот.

Базарная плошча кішэла народам.

адсялі́ць, -сялю́, -се́ліш, -се́ліць; -се́лены; зак., каго-што.

Аддзяліць, пасяліўшы на іншае месца.

А. сына ў новую хату.

|| незак. адсяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. адсялі́цца, -сялю́ся, -се́лішся, -се́ліцца; незак. адсяля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. адсяле́нне, -я, н.