адкла́сці, -кладу́, -кладзе́ш, -кладзе́; -кладзём, -кладзяце́, -кладу́ць; -кладзі́; -кла́дзены; зак., што.

1. Пакласці ўбок, побач, асобна.

А. патрэбную рэч.

2. Захаваць, не расходуючы.

А. грошы на мэблю.

3. Назбіраць, назапасіць; утварыць адклады.

Возера адклала тоўсты слой ілу.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Палажыць яйкі, пакінуць пасля сябе для захавання патомства (спец.).

Птушка адклала яйкі.

5. Адтэрмінаваць, перанесці.

А. сход.

Не адкладвай справы на заўтра, а жаніцьбы на старасць (з нар.).

6. Пра каўнер і прадметы, прымацаваныя да чаго-н. адным краем: апусціць, адкінуць.

А. каўнер кажуха.

7. У геаметрыі: адмераўшы, адзначыць адрэзак.

На прамой АВ а. адрэзак СП.

8. перан. Пакінуць след, адбітак, зрабіць уплыў.

Перажыванні адклалі свой след.

|| незак. адклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і адкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ула́дзіць сов.

1. ула́дить;

у. спра́вы — ула́дить дела́;

у. пыта́нне — ула́дить вопро́с;

2. угоди́ть;

яму́ ця́жка ўла́дзіць — безл. ему́ тру́дно угоди́ть;

3. разг. (определить куда-л.) устро́ить;

у. на слу́жбу — устро́ить на слу́жбу;

4. (сделать что-л. вовремя) угоди́ть, угада́ть;

~дзіў пад са́мы абе́д — угоди́л (угада́л) к са́мому обе́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

архі́ў

(лац. archivum, ад гр. archaios = старажытны)

1) установа, дзе захоўваюцца і сістэматызуюцца пісьмовыя помнікі мінулага, старыя дакументы;

2) аддзел установы, дзе захоўваюцца старыя дакументы, скончаныя справы і інш.;

3) збор пісем, рукапісаў, фатаграфій, якія маюць адносіны да дзейнасці якой-н. арганізацыі, установы, асобы (напр. а. інстытута, а. Якуба Коласа).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

small

[smɔl]

adj.

1) малы́, мале́нькі; невялі́кі, невялі́чкі

a small house — малы́ дамо́к

2) дро́бны, нязна́чны

small matters — дро́бныяя спра́вы

a small farmer — дро́бны земляро́б (земляўла́сьнік)

3) нягу́чны

a small voice — слабы́, нягу́чны (го́лас)

4) нікчэ́мны, дро́бны

a man with a small nature — чалаве́к дро́бнае, нікчэ́мнае нату́ры

•

- feel small

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Со́ўгаць ‘перасоўваць што-небудзь з месца на месца’, ‘рухаць, соваць чым-небудзь у розных кірунках (звычайна па паверхні)’, ‘тыкаць, соваць’ (ТСБМ), ‘габляваць’ (шальч., Сл. ПЗБ), ‘соваць, тыкаць’ (ТС), со́ўгацца ‘хадзіць туды-сюды, сланяцца’, ‘пасоўвацца паволі, з цяжкасцю; рухацца, перамяшчацца’ (ТСБМ, ТС; ашм., шальч., Сл. ПЗБ, Жд. 1), ‘хадзіць узад і ўперад’ (Янк. 1, Нар. Гом.), соўгену́ць ‘рэзка сунуць’ (ТС), совгну́ты ‘штурхануць’ (Сл. Брэс.), соўгну́тэ ‘тс’ (брэсц., Нар. лекс.), соўг ‘пра соўганне’ (мсцісл., Нар. лекс.), саўге́ць! ‘кідок камянём’ (Арх. Федар.), саўга́к ‘стары чалавек’ (Наша Ніва, 1998, 26 кастр.), со́ўгала ‘чалавек, які сноўдаецца без справы і заняткаў’ (Янк. 3.). Укр. со́вгати ‘соваць; соўгаць’, со́вганка ‘коўзанка’. Няясна. Для ўкраінскага аўтары ЕСУМ (5, 342) мяркуюць аб кантамінацыі со́вати і ковзати (< *ковгати), што не вельмі пераканаўча; магчыма, гэта звонкі дублет да соўкаць (гл. наступнае слова).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Та́йнік ’агент тайнай паліцыі, сышчык, шпік’ (вілен., Стан.), ’шпіён’ (глыб., Жыв. НС). Семантычная кандэнсацыя словаспалучэння та́йны агент. Сюды, відаць, і та́йнік ’сябар, супольнік, памочнік’ (Ласт.), параўн. польскае wtajemniczony ’ўведзены ў курс справы’. Да тайны 1 (гл.).

Тайні́к 1 ’тайнае сховішча’ (ТСБМ). Запазычанне з рус. тайни́к ’памяшканне, месца, якое служыць таемным прыбежышчам або сховішчам’; у гэтым значэнні ст.-рус. та́иникъ фіксуецца з канца XV ст. (Сразн.).

Тайні́к 2 ’падучая хвароба’ (Касп.). Семантычная кандэнсацыя словаспалучэння та́йная хвароба, дзе семантыка тайны 1 (гл.), хутчэй за ўсё, ’няясны па паходжанні’, г. зн. не маючы знешніх прыкмет; унутраны. Сярод апісаных найбольш прадуктыўных славянскіх семантычных мадэлей эпілепсіі (Усачова, Слав. др., 3, 611–612) матыў ’тайны’ з такім разгалінавым напаўненнем не адзначаны, таму яго трэба лічыць уласна беларускім этналінгвістычным феноменам. Часцей, у прыватнасці ў замовах (жлоб., карм., нараўл., БНТ, Зам.), патайнік, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

darán

(разм. dran) [dáran] adv

1) на гэ́тым [тым, ім, ёй, іх]; на гэ́та [то́е, яго́, яе́, іх]; да гэ́тага [таго́]

wer ist ~ ? — чыц чарга́?

es ist nichts ~ — гэ́та нічо́га не ва́рта, гэ́та дро́бязі

ich bin übel ~ — мне даво́дзіцца ту́га, мае́ спра́вы дрэ́нныя

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

uszczerbek, ~ku

uszczerb|ek

м. кніжн. урон, шкода;

bez ~ku dla sprawy — без шкоды для справы;

doznać ~ku na czym — панесці ўрон у чым;

z ~kiem dla zdrowia — са шкодай для здароўя

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

мяша́цца

1. (змешвацца з чым-н.) sich vermíschen;

мяша́цца з нато́ўпам in der Ménge verschwínden* [úntertauchen];

2. (блытацца) in Únordnung geráten*; sich verwíckeln;

3. перан. разм. (умешвацца ў што-н.) sich éinmischen;

мяша́цца ў чужыя спра́вы sich in frémde Ángelegenheiten (éin)míschen;

мяша́цца ў чужу́ю гаво́рку sich in ein frémdes Gespräch éinmischen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

потре́бовать сов.

1. (предъявить требование) запатрабава́ць;

он потре́бовал упла́ты до́лга ён запатрабава́ў вы́платы пазы́кі;

2. (иметь нужду) быць патрэ́бным; (понадобиться) спатрэ́біцца;

э́то де́ло потре́бует мно́го вре́мени для гэ́тай спра́вы патрэ́бна бу́дзе (спатрэ́біцца) шмат ча́су;

3. (вызвать) пазва́ць, паклі́каць;

его́ потре́бовали домо́й яго́ пазва́лі (паклі́калі) дамо́ў (дадо́му);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)