1.‑у. Шматгадовая травяністая цыбульная расліна сямейства лілейных з буйнымі кветкамі рознай формы і афарбоўкі. Увесь стэп укрывалі дываны цудоўных цюльпанаў.Даніленка.
2.‑а. Кветка гэтай расліны.
[Іт. tulipano.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бо́бік ’расліна Menyanthes trifoliata L.’ Гл. бабо́к.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ірдзе́ст, рдзест ’вадзяная кветкавая расліна з доўгім сцяблом і невялікім, звычайна падводным лісцем; урэчнік’ (ТСБМ), дрост, драсён ’расліна Polygonum L.’ (Байк. і Некр.). Рус.рдест, укр.рдест, рде́сник ’тс’, де́рес ’расліна драсён, Polygonum’, польск.rdest, drest ’расліна Nectris’, в.-луж.drěst, drósi ’расліна Bidens tripartita’, н.-луж.drest ’ірдзест, Potamogeton natans L., Polygonum persicaria L.’, чэш.rdesno, rdest ’расліна Polygonum’, славац.уст.rdest, rdesno ’ірдзест Potamogeton’, славен.rdésen ’расліна драсён, Polygonum’, серб.-харв.дресан ’расліна Polygonum persicaria’. Бел.ірдзест з прыстаўным і‑ з рус.рдест, якое з польск.rdest. Праславянская форма рэканструюецца неадназначна. Фасмер (3, 452) прапануе як магчымую праформу *rъdъstъ, адкуль звычайна збліжэнне з *rъděti, *rъdja (гл. ірдзець, іржа1), Міклашыч, 284; Брукнер, 455. Найбольш верагодна рэканструкцыя *drěstъ, *drěstьnъ (першапачаткова прыметнік), звязаных з дзеясловам *dristati, паколькі корань раслін сямейства ірдзеставых выкарыстоўваецца як страўнікавы сродак; параўн. рус.завязный корень, животный корень, серб.-харв.желудњак і да т. п. (Мяркулава, Очерки, 41–42; Трубачоў, Эт. сл., 5, 110–111). Махэк₂ (510), Jména rostl. (86), Голуб-Копечны (310) зыходзяць з першапачатковага *nerstъ і звязваюць з нерастам. Іншыя версіі (збліжэнне з грэч.ῥοδον ’роза’ і г. д.) гл. Фасмер, там жа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Талакня́нка1 ’вечназялёная паўзучая расліна з чырвонымі ягадамі’ (ТСБМ), ’расліна Arctostaphylos Adans.’ (Кіс., Бяльк.), ’расліна мядзведжыя вушкі, Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng’ (Дары); іншыя назвы талакня́нік (Сл. ПЗБ), талако́ннік, талача́льнік (Шмярко). Параўн. укр., рус.толокня́нка ’тс’. Вытворныя ад талакно (гл.), паколькі плод расліны ўяўляе шарападобную мучністую касцянку, што адлюстравалася і ў іншай народнай назве мучаннік (гл. мучан), параўн. Кісялеўскі, Аб нек. асабл., 30–31. Спробы Штэйнгольд (Этимология–1994–1996, 135–140) вывесці назву расліны з рус.сіб.талага́нник (ад якуц.талах ’расліна гарчак’) не пераконваюць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бая́цца
1. fürchten vi, sich fürchten; Angst háben (каго-н vor D);
2. (цярпецьадчаго-н) гэтая раслі́на баі́цца маро́зу diese Pflánze verträgt kéinen Frost
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Тае́мнік1 ’шматгадовая травяністая расліна, якая паразітуе на каранях ляшчыны, вольхі і пад.’ (Байк. і Некр., ТСБМ), ’расліна Lathraea’ (Кіс.). Відаць, штучна створаная (не народная) назва ад тае́мны (гл.) на базе лацінскай назвы, якая паходзіць ад lathraeos ’хаваць’, параўн. тыпалагічна тоесныя ўкр.потаенниця ’расліна Lathraea squamaria L.’ (Аненкаў), серб.по̀та̑јница ’Lathraea’.
Тае́мнік2 ’патаемнае месца, тайнік’ (Нас.). Да тае́мны, гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пе́рка ’лекавая лясная расліна’ (ТС). Да пяро́ (гл.). Магчыма, аформілася пад уплывам польск.piórko ў назвах: strusie piórko ’расліна мнаганожка, папараць, Polypodium L.’, а таксама ’Struthiopteria Hall.’ і ’Iresine L.’, orle piórko, piórko wodne.
Кустовая расліна сямейства брызглінавых, якая ўтрымлівае ў сабе гутаперчу. Сям-там па лугавых грудах раскідаліся бародкі-кудзеркі астраўкоў, дзе буяў малады, сакавіты дубняк, кусты арэшніку, брызгліны, чаромхі і крушыны.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агрэ́ст, ‑у, М ‑сце, м., зб.
1. Кустовая садова-ягадная расліна сямейства агрэставых. Ад шашы дом аддзяляўся садам з чатырох яблынь і кустамі агрэсту і парэчак.Маўр.
2. Кісла-салодкія ягады гэтай расліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)