панагіна́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Нагнуцца, нахіліцца — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Жанкі стаялі, панагінаўшыся над радкамі, кожная на сваёй дзялянцы. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плексігла́с, ‑у, м.

Празрыстая бясколерная пластмаса. Над полем круцілася Юліна машына, і сонца перабягала з аднаго крыла на другое, блішчала ў плексігласе кабіны. «Маладосць».

[Ням. Plexiglas.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыцямне́ць, ‑ее; безас. зак.

Пра наступленне прыцемку. Яшчэ трошкі прыцямнее, і над вадою замільгаюць светлячкі. Кулакоўскі. Яшчэ не зусім змеркла, але навокал прыцямнела. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тромб ​1, ‑а, м.

Згустак крыві, які ўтвараецца ў крывяносных сасудах.

[Грэч. thrómbos — згустак.]

тромб ​2, ‑у, м.

Смерч над сушай з моцным ветрам, ападкамі і навальніцай.

[Ад іт. tromba — труба.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвіхры́цца, ‑рыцца; зак.

Узняцца, закружыцца віхрам. Узвіхрыўся пыл на дарозе. □ Высока над старымі ліпамі ўзвіхрыліся клубы чорнага дыму. Лынькоў. // Стаць віхром, растрапацца (пра валасы).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гіпсатэрмо́метр

(ад гр. hypsos = вышыня + тэрмометр)

прыбор для вызначэння вышыні пункта над узроўнем мора па тэмпературы кіпення вады, што залежыць ад атмасфернага ціску.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гу́ты

(лац. gutta = кропля)

упрыгожанні ў выглядзе дробных усечаных конусаў або цыліндраў пад трыгліфамі і над трыгліфамі і метопамі ў будынках дарычнага ордэра.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

маско́ны

[англ. mass con(centration) = канцэнтрацыя масы]

вобласці над т.зв. месячнымі морамі, у якіх назіраюцца змены гравітацыйнага поля Месяца (дадатковыя анамаліі сілы цяжару).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

негрыцю́д

(фр. nègritude, ад лац. niger = чорны)

сістэма нацыянальных поглядаў, якая прапагандуе ідэю перавагі негрыцянскай культуры і яе носьбітаў над культурай белай расы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вісе́ць, вішу, вісіш, вісіць; вісім, вісіце; незак.

1. Трымацца на чым‑н. без апоры знізу. Над сталом вісеў ліхтар і асвятляў тую частку хаты, куды не даходзіла святло ад печы. Шамякін.

2. Быць прымацаваным да вертыкальнай паверхні. На сценах віселі розныя плакаты і лозунгі адпаведна патрэбам часу. Колас.

3. Быць або здавацца нерухомым у часе палёту ці руху. Сонца вісіць нізка над гарызонтам. □ Над лесам, у празрыстай сіняве неба, вісеў каршун. Асіпенка.

4. Выдавацца, выступаць уперад над кім‑, чым‑н.; навісаць. Скала вісела над далінай. // перан. Ствараць пагрозу сваёй блізкасцю. Учора падалі бомбы, смерць вісела.. над галовамі. Шамякін. І гэты вузел цёмнай здрады На сэрцы каменем вісіць. Колас.

5. перан. Навісаючы, ахутваць. Шэры зімовы вечар, падсвечаны мігатлівым электрычным святлом, вісеў над горадам. Гамолка.

6. на кім-чым. Спадаць, не аблягаючы цела (пра вопратку). Уся адзежа вісела на.. [кавалі], як чужая. Лынькоў. Белая доўгая зрэбная кашуля вісела на ім, як на калу. Гурскі.

•••

Вісець між небам і зямлёй — знаходзіцца ў вельмі няпэўным становішчы.

Вісець (ліпець) на валаску (на павуцінцы) — быць у вельмі ненадзейным, небяспечным становішчы. І шмат было ў таварыша Нявіднага напружаных момантаў, такіх, калі воля і само жыццё яго віселі на танюсенькай павуцінцы. Колас.

Вісець на карку — быць на ўтрыманні ў каго‑н.

Вісець на тэлефоне — часта званіць і доўга гаварыць па тэлефоне.

Вісець на хвасце — неадступна хадзіць, ездзіць за кім‑н.

Вісець на шыі — быць цяжарам, клопатам для каго‑н.

Вісець на языку — пра вялікае жаданне сказаць тое, чаго няможна сказаць.

Вісець над душой (галавой) — навязваць каму‑н. што‑н., дакучаць.

Вісець у паветры — а) знаходзіцца ў няпэўным становішчы; б) быць неабгрунтаваным (пра меркаванне, перакананне і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)