шво, -а, мн. -ы, -оў, н.

1. Месца злучэння сшытых кавалкаў тканіны, скуры.

Парвацца ў шве.

Накладаць швы (сшываць, змацоўваць краі раны, парэзу).

2. Месца злучэння частак чаго-н. (спец.).

Швы чэрапа.

Ш. цаглянай кладкі.

3. Спосаб шыцця, вышыўкі.

Няроўнае ш.

Сцябліністае ш.

Рукі па швах — пра рукі, выцягнутыя ўніз удоўж тулава.

Трашчыць па ўсіх швах — прыходзіць у поўны заняпад, развальвацца; разм.).

|| прым. шыўны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.; спец.).

Ш. матэрыял (у хірургіі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падгатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. што. Прыгатаваць загадзя.

П. стол для вячэры.

П. месца для будаўніцтва.

2. што і чаго. Згатаваць у дадатак да наваранага раней.

П. кацялок клёцак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераве́сціся¹, -вяду́ся, -вядзе́шся, -вядзе́цца; -вядзёмся, -ведзяце́ся, -вяду́цца; -вёўся, -вяла́ся, -ло́ся; -вядзіся; зак.

Перайсці на новую пасаду, на новае месца працы, вучобы і пад.

П. на завочнае аддзяленне.

|| незак. пераво́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перае́мнік, -а, мн. -і, -аў, м. (кніжн.).

Чый-н. прадаўжальнік; той, хто заняў чыё-н. месца.

Падрыхтаваць сабе пераемніка.

Пераемнікі Францыска Скарыны.

|| ж. перае́мніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. перае́мніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гар, -у, м.

1. Едкі пах ад няпоўнага згарання чаго-н.

Запахла гарам.

2. Рэшткі перагарэлага каменнага вугалю.

Пасыпаць дарожкі гарам.

3. Выпаленае месца ў лесе.

|| прым. га́равы, -ая, -ае.

Гаравая дарожка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

навасе́лле, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Перасяленне, пасяленне на новае месца, у новае жыллё.

Радасць наваселля.

2. Свята з выпадку пасялення на новым месцы; уваходзіны.

Справіць н.

|| прым. навасе́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адцячы́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цячэ́, -цяку́ць; -цёк, -цякла́, -ло́; зак.

Сцячы, выцечы ў іншае месца.

Адцякла вада ў нізіну.

|| незак. адцяка́ць, -а́е.

|| наз. адто́к, -у, м. (спец.).

А. крыві.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

се́дала, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Жэрдка або некалькі жэрдак у куратніку, на якія садзяцца ноччу куры; курасадня.

2. перан. Месца, дзе чалавек пражыў многа гадоў; абжыты куток.

Пакінуць роднае с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сенако́с, -у, м.

1. Касьба травы на сена.

Хутка пачнецца с.

2. Час уборкі сена.

Вясёлая пара лета — с.

3. Месца касьбы травы.

С. наш далёка на балоце.

|| прым. сенако́сны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зрашчэ́нне, -я, н.

1. гл. зрасціся.

2. Месца, на якім адбылося злучэнне, зрастанне чаго-н.

З. косці пасля пералому.

Фразеалагічнае зрашчэнне — устойлівы выраз, які складаецца з некалькіх слоў, што выражаюць адно паняцце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)