падагну́ць, ‑гну, ‑гнеш, ‑гне; ‑гнём, ‑гняце; зак., што.

1. Загнуць пад што‑н., унутр чаго‑н. [Каваль:] — Падковы вялізныя — не для нашых коней. Але можна канцы адсячы, падагнуць крышку, — усё ж не новыя рабіць. Жычка.

2. Сагнуўшы, падабраць пад сябе (ногі, хвост). [Маня] .. падагнула пад сябе ногі і падперла твар рукамі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падтапта́ць, ‑тапчу, ‑топчаш, ‑топча; зак., каго-што.

1. Топчучы нагамі, падмяць пад сябе, раздушыць. Коні падтапталі гусей.

2. Разм. Крыху знасіць абутак. Падтаптаць боты.

•••

Падтаптаць пад ногі — падпарадкаваць сваёй волі, сваёй уладзе; перастаць лічыцца з кім‑, чым‑н. [Лявон:] Гэта парка яшчэ сябе пакажа, хутка ўсю вёску падтопча пад ногі. Козел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мудурава́цца 1 ’круціць, фінціць, фанабэрыцца’, мудурава́ць ’трымаць у дысцыпліне’, ’вучыць паводзіць сябе прыстойна’ (Нас.). Да муду́р (гл.).

Мудурава́цца 2 ’хітрыць, прыдумваць’, мудурава́ць ’тс’ (Нас.). Да мудрава́ць (гл.), якое зазнала ўплыў лексем мудурава́цца 1, муду́р (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Назява́ць экспр. ’накрычаць’ (паст., Сл. ПЗБ). Да зяваць ’моцна крычаць, гарланіць’ (Нас.), параўн. зяваць ’пазяхаць’ (там жа), гл. Звяртае на сябе увагу аднолькавае развіццё значэння ад ’пазяхаць’ да ’крычаць’ у беларускага і славенскага дзеяслова zęvati.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

змачы́цца, змачуся, змочышся, змочыцца; зак.

Разм.

1. Змачыць сябе чым‑н.; абмачыцца. Змачыцца вадой.

2. Зрабіцца мокрым; намокнуць. Папера змачылася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заглыну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Увабраць у сябе глытком; праглынуць (звычайна пра рыбу). Шчупак заглынуў жыўца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вале́нтнасць, ‑і, ж.

Спец. Уласцівасць атама аднаго элемента далучаць да сябе пэўную колькасць атамаў другога элемента. Дадатная валентнасць. Ніжэйшая валентнасць.

[Ад лац. valens, valentis — які мае сілу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ву́зы, ‑аў; адз. няма.

Тое, што аб’ядноўвае, звязвае, стварае ўнутраную сувязь, адзінства. Вузы братэрства.

•••

Звязаць сябе вузамі Гіменея гл. звязаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсырэ́ць, ‑эе; зак.

Увабраўшы ў сябе вільгаці, стаць сырым. Ісці было вельмі цяжка, валёнкі за дзень адсырэлі, здаваліся пудовымі. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адурма́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.

1. Паддацца дурману, ап’яніць сябе.

2. перан. Затлуміць сабе галаву, атруціць сваю свядомасць памылковымі ўяўленнямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)