траўле́нне I ср., тех. травле́ние; см. траві́ць I
траўле́нне II ср., мор. травле́ние; см. траві́ць IV
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
мелкосидя́щий мор. (только в терминологическом значении) з ме́лкай паса́дкай, мелкасядзя́чы;
мелкосидя́щее су́дно су́дна з ме́лкай паса́дкай.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ранг ранг, род. ра́нгу м.;
капита́н пе́рвого ра́нга мор. капіта́н пе́ршага ра́нгу;
дипломати́ческие ра́нги дыпламаты́чныя ра́нгі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
штурва́льный мор. и пр.
1. прил. штурва́льны;
штурва́льное колесо́ штурва́льнае ко́ла;
2. сущ. штурва́льны, -нага м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Тхліць ‘даводзіць да гніласці’ (Нас.). Да ту́хлы (гл.) з варыянтным вакалізмам < прасл. *tъxlъ (Фасмер, 4, 128), параўн. тхлявы ‘тухлы’ (Шат.), тхля ‘тухласць’ (Ласт.), тхло ‘тухлы, гнілы пах’ (ТСБМ), ‘душна без паветра (пра рыбу пад тоўстым лёдам)’ (полац., Шн. 2), ‘недахоп кіслароду ў вадзе (на возеры)’ (глыб., Сл. ПЗБ), ‘прыдуха, задуха, замор рыбы ў возеры’ (гарад., Нар. сл., Рэг. сл. Віц.), ‘палонка, прасечаная ў лёдзе, куды выходзіць затохлая рыба’ (полац., Ялік.), ‘адтуліна, праз якую вычэрпваюць затохлую рыбу’ (полац., З нар. сл.); тхлі́ца ‘мор рыбы ад недахопу паветра’ (гродз., ЖНС), тхлі́на ‘тухлы гнілы пах’ (ТСБМ; беласт., Сл. ПЗБ), ‘гніласць’ (Байк. і Некр.), тхлосць ‘застаялы пах’ (Вушац. сл.). Параўн. рус. дыял. тхли́ца ‘рыба, якая задыхнулася ў рацэ’, паводле Фасмера (4, 129) — з *тъхлъ або *дъхлъ, гл. тохнуць, дохнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
загребно́й спорт., мор.
1. прил. / загребны́е вёсла кармавы́я вёслы;
загребна́я сторона́ ле́вы бо́к;
2. сущ. кармавы́ вясля́р.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
фордеви́нд мор. фордэві́нд, -ду м.;
идти́ на фордеви́нд ісці́ на фордэві́нд;
поворо́т че́рез фордеви́нд паваро́т праз фордэві́нд.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́траўлены I спец. вы́травленный; см. вы́травіць I
вы́траўлены II вы́травленный, потра́вленный; см. вы́травіць II
вы́траўлены III мор. вы́травленный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ба́нка ж.
I (мель) ба́нка
II см. бляша́нка;
○ ле́йдэнская б. — физ. ле́йденская ба́нка
III мор. (в лодке) ба́нка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
чума́, ‑ы, ж.
1. Вострая інфекцыйная хвароба, якая часта пашыраецца ў форме эпідэміі. А ў 1510 годзе на гарадок навалілася была страшэнная пошасць чумы. Лобан. А што, каб на свет нарадзіліся мы У стагоддзях да нашае эры У змрочнай паўдзікай пячоры На літасць звяроў і чумы? Чэрня. // Разм. Ужываецца як лаянкавае слова. Ажно ўзмаліўся барадаты [казёл]: — Браток, хоць паўжывым ты адпусці ў двор! Дальбог, не я, а козы вінаватыя... Няхай на іх чума і мор! Валасевіч.
2. перан. Пра вельмі небяспечную, згубную грамадскую, сацыяльную з’яву. [Глінскі:] Усё цягне мяне паглядзець, упэўніцца, сапраўды ўжо адхлынула ад нас гэтая чума-навала, назусім ужо ці яшчэ толькі да часу? Кулакоўскі. Мы павінны тут, у глыбокім тыле фашыстаў, рабіць усё, .. каб хутчэй знішчыць праклятую карычневую чуму, ад якой пакутуе столькі людзей. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)