се́дала, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Жэрдка або некалькі жэрдак у куратніку, на якія садзяцца ноччу куры; курасадня.

2. перан. Месца, дзе чалавек пражыў многа гадоў; абжыты куток.

Пакінуць роднае с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сенако́с, -у, м.

1. Касьба травы на сена.

Хутка пачнецца с.

2. Час уборкі сена.

Вясёлая пара лета — с.

3. Месца касьбы травы.

С. наш далёка на балоце.

|| прым. сенако́сны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

навасе́лле, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Перасяленне, пасяленне на новае месца, у новае жыллё.

Радасць наваселля.

2. Свята з выпадку пасялення на новым месцы; уваходзіны.

Справіць н.

|| прым. навасе́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падгатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. што. Прыгатаваць загадзя.

П. стол для вячэры.

П. месца для будаўніцтва.

2. што і чаго. Згатаваць у дадатак да наваранага раней.

П. кацялок клёцак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трон, -а, мн. -ы, -аў, м.

Багата аздобленае крэсла на спецыяльным узвышэнні — месца манарха ў час прыёмаў і іншых урачыстых цырымоній, а таксама сімвал манархічнай улады.

|| прым. тро́нны, -ая, -ае.

Тронная зала.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

seat​1 [si:t] n.

1. ме́сца для сядзе́ння; сядзе́нне;

a car with four seats чатырохме́сная машы́на;

take one’s seat сяда́ць, займа́ць сваё ме́сца;

keep one’s seat не ўстава́ць з ме́сца

2. ме́сца (у тэатры); біле́т;

a seat attendant білецёр (у тэатры);

book/reserve a seat зака́зваць біле́т папярэ́дне (у тэатр);

All seats are sold. Усе білеты прададзены.

3. fml ме́сца ў парла́менце;

have a seat in Parliament быць чле́нам парла́мента;

lose one’s seat цярпе́ць паражэ́нне на вы́барах

4. месцазнахо́джанне; цэнтр; сядзі́ба; асяро́дак;

a countу seat адміністрацы́йны цэнтр гра́фства (у Вяліка брытаніi) або́ акру́гі (у ЗША);

the seat of trouble прычы́на бяды́, ко́рань зла;

take a back seat займа́ць нязна́чную паса́ду, сці́плае стано́вішча;

the seat of war тэа́тр вае́нных дзе́янняў; ача́г вайны́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дале́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; пр. далез, ‑ла; заг. далезь; зак.

Лезучы, узбіраючыся, дабрацца да чаго‑н. ці да якога‑н. месца. Далезці па лесвіцы да галубятні. □ Часам узрыўнікі забіраюцца ў такое месца, куды нават самаму спрактыкаванаму шахцёру далезці нялёгка. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́віх, ‑у, м.

1. Зрушэнне касцей з пастаяннага месца ў суставе. Вывіх рукі. // Месца, дзе зрушыліся косці.

2. перан. Разм. Адхіленне ад звычайнага становішча, нормы. Фармалістычныя вывіхі ў творчасці. □ Караць прасцей простага, а вось чалавечыя вывіхі выпраўляць куды складаней. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адгэ́туль, прысл.

З гэтага месца; ад гэтага месца, адсюль, з гэтай мясцовасці. Што, дзед, да Праглай адгэтуль далёка? — спытаўся камбрыг. — Адгэтуль трэба пад сонца ісці. Брыль. [Лабановічу] стала цяпер ясным і зразумелым, чаму.. [Ядвіся] так рвалася адгэтуль хоць на колькі тыдняў... Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галго́фа, ‑ы, ж.

1. Месца паблізу Іерусаліма, дзе, паводле біблейскіх паданняў, праводзілася пакаранне і дзе быў распяты Хрыстос.

2. перан. Месца нягод і пакуты, крыніца няшчасця. Вось яно маячыць ужо.. на спадах блізкай гары, славутае Каджорскае шасэ, галгофа многіх. Самуйлёнак.

[З арамейскай.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)