Verbum

перані́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., каго-што.

Разм. Знішчыць, панішчыць усё, многае або ўсіх, многіх. А дзевер, не памятаючы сябе, уляцеў за .. [Марынай] следам і замахаў сякерай, зароў дзікім голасам: — Засяку-у!.. Усё кодла тваё перанішчу!.. Усё насенне звяду!.. Ракітны.

перашы́ек, ‑шыйка, м.

Вузкая паласа зямлі, якая злучае часткі сушы (два мацерыкі ці мацярык з паўвостравам) або аддзяляе адзін водны масіў ад другога. Панамскі перашыек. Карэльскі перашыек. □ Машына ідзе па вузкім перашыйку, які аддзяляе возера.. ад мора. В. Вольскі.

бельведэ́р, ‑а, м.

Невялікая вежа над будынкам або асобная невялікая пабудова на ўзвышаным месцы, адкуль можна даглядаць за наваколлем. [Алесь і князь] выйшлі з тунеля, і тут вачам адкрыўся партэрны фасад палаца, вялізны, трохпавярховы, з круглым бельведэрам, што быў укрыты золатам. Караткевіч.

[Іт. belvedere — прыгожы від.]

бра́ція, ‑і, ж., зб.

1. Манахі адной абшчыны або манастыра.

2. з азначэннем. Жарт. Людзі, якіх яднае адна справа, агульныя інтарэсы; людзі аднаго круга. [Чмаруцька:] — Наш начальнік дарогі.. глядзіць, каб мы, мазутная, значыцца, брація, залішне на пуці не вытыркаліся. Лынькоў.

ва́за, ‑ы, ж.

Пасудзіна для кветак, садавіны і пад. або проста дэкаратыўнага прызначэння. У вазе крыштальнай — Адкуль узяліся зімою? — Цудоўныя ружы. Тарас. [Вера] пасцірала пыл, з шафы падаставала ўсялякія рэчы, якія ўпрыгожвалі калісьці гэтую ўтульную кватэру: сурвэткі, вазы, статуэткі. Мікуліч.

[Фр. vase.]

касала́пы, ‑ая, ‑ае.

Які пры хадзе ставіць ступні наскамі ўсярэдзіну або ў бакі. Шаройка хутка закрочыў паміж дрэў, шыракаплечы, касалапы, як мядзведзь... Шамякін. // у знач. наз. касала́пы, ‑ага, м. Пра мядзведзя. На досвітку сёння да сувязістаў завітаў касалапы. Алешка.

каю́та, ‑ы, ДМ каюце, ж.

Жылое памяшканне для пасажыраў або экіпажа на судне. Пасажырская каюта. Каюта першага класа. □ У каюце прыгожыя бліскучыя лаўкі ўздоўж сцен, зручны столік, прышрубаваны да падлогі, блакітныя фіранкі на круглых ілюмінатар ах. В. Вольскі.

[Гал. kajuit.]

ла́зячы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад лазіць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Здольны лазіць (пра расліны, сцябло якіх падымаецца ўверх, чапляючыся за што‑н. вусікамі, валаскамі або дадатковымі карэньчыкамі). Лазячае сцябло.

3. Дзеепрысл. незак. ад лазіць.

лама́нцы, ‑аў; адз. ламанец, ‑нца, м.

Абл. Ежа — піражкі або кавалкі скавародніка з кіслага пшанічнага цеста, залітыя канапляным малаком і падсмажаныя. За квасам елі верашчаку, А потым блінчыкі на маку, А там ламанцы, праснакі З пшанічнай добрае мукі. Колас.

манагра́фія, ‑і, ж.

Навуковы твор, які ставіць сваёй мэтай глыбока даследаваць якое‑н. пытанне або тэму. У канцы 1949 г. у выданні «Савецкі пісьменнік» выйшла манаграфія Яўг. Мазалькова «Янка Купала», якая з’явілася значным укладам у беларускае савецкае літаратуразнаўства. Івашын.

[Ад грэч. mónos — адзін і graphō — пішу.]