Verbum

но́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

1. гл. нага.

2. Апора, стойка (стала, крэсла і пад.).

Н. крэсла.

3. Ніжняя частка грыба або сцябло расліны.

4. Рассоўная частка некаторых інструментаў (спец.).

Н. цыркуля.

◊

Казіная ножка — самаробная папяроса ў выглядзе люлькі.

падагрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -э́ты; зак., што.

1. Крыху разагрэць.

П. суп.

2. перан. Узбудзіць, узмацніць.

П. настрой, нецярпенне.

|| незак. падаграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падагрэ́ў, -рэ́ву, м. (да 1 знач.; спец.) і падаграва́нне, -я, н. (да 1 знач.).

П. вады ў басейне.

пракало́ць, -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі; -ко́латы; зак., каго-што.

Колючы (гл. калоць¹), зрабіць у чым-н. скразную адтуліну, праткнуць.

П. паперу шылам.

П. шыну.

|| незак. прако́лваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прако́лванне, -я, н. і прако́л, -у, м.

|| прым. прако́лачны, -ая, -ае (спец.).

про́ба², -ы, мн. -ы, проб, ж.

Колькасць частак высакароднага металу, якая змяшчаецца ў пэўнай колькасці вагавых долей сплаву, а таксама кляймо на вырабах з высакароднага металу, якое абазначае гэту колькасць.

Золата нізкай пробы.

|| прым. про́бны, -ая, -ае (спец.).

Пробнае золата (з кляймом пробы).

прыбо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Набор прылад для чаго-н.

Чарнільны п.

Чайны п.

2. Прыстасаванне, спецыяльнае ўстройства, апарат для выканання якой-н. работы, рэгулявання, кантролю і пад.

Вымяральны п.

Награвальныя прыборы.

|| прым. прыбо́рны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

двухдо́мны, -ая, -ае (спец.).

1. Такі, у якога мужчынскія і жаночыя кветкі знаходзяцца на розных асобінах (пра расліны).

Каноплі, крапіва — двухдомныя расліны.

2. у знач. наз. двухдо́мныя, -ых. Клас раслін, у якіх мужчынскія і жаночыя кветкі знаходзяцца на розных асобінах.

Сямейства двухдомных.

эмфа́за, -ы, ж. (спец.).

1. У літаратуры: узмацненне эмацыянальнай выразнасці мовы, якое дасягаецца зменай інтанацыі і выкарыстаннем парадку слоў і розных рытарычных фігур.

2. У лінгвістыцы: спосаб артыкуляцыі, які стварае напружанасць у гучанні некаторых зычных гукаў.

|| прым. эмфаты́чны, -ая, -ае.

Э. націск.

эпіцэ́нтр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Вобласць на паверхні зямлі, размешчаная над ачагом землетрасення, выбуху і пад.

Э. ядзернага выбуху.

2. перан. Месца, дзе што-н. праяўляецца з найбольшай сілай (кніжн.).

У эпіцэнтры падзей.

|| прым. эпіцэнтры́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

лю́лька², -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.

1. Тое, што і калыска (у 1 знач.).

2. Вісячы памост з бартамі для падымання на вышыню рабочых, будаўнічых матэрыялаў, інструментаў для работы.

3. Частка лафета (спец.).

|| прым. лю́лечны, -ая, -ае.

Л. транспарцёр.

марфало́гія, -і, ж. (спец.).

1. Навука аб форме і будове арганізмаў.

М. чалавека.

М. жывёл.

М. раслін.

М. глебы.

2. Раздзел граматыкі, які вывучае часціны мовы, іх катэгорыі і формы слоў.

Спецыяліст па марфалогіі.

Апісанне марфалогіі беларускай мовы.

|| прым. марфалагі́чны, -ая, -ае.