Verbum

упра́ва², -ы, мн. -ы, -а́ў, ж.

1. Магчымасць зладзіць, управіцца з кім-, чым-н.

Знайсці ўправу на каго-н. Няма ўправы на гэтага абібока.

2. Назва некаторых мясцовых устаноў у дарэвалюцыйны час.

Земская ў.

Валасная ў.

|| прым. упра́ўскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

упрыго́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., каго-што чым.

Надаць каму-, чаму-н. прыгожы выгляд, зрабіць прыгажэйшым, ярчэйшым.

У. сукенку вышыўкай.

У. жыццё каму-н. (перан.).

|| незак. упрыго́жваць, -аю, -аеш, -ае; наз. упрыго́жванне, -я, н.

|| наз. упрыгажэ́нне, -я, н. і упрыго́жанне, -я, н.

ухапі́цца, ухаплю́ся, ухо́пішся, ухо́піцца; зак.

1. за каго-што. Схапіцца, узяцца.

У. за крысо.

У. за поручань.

2. перан., за што. Узяцца старанна за якую-н. справу; выкарыстаць што-н. у сваіх інтарэсах.

У. за работу.

У. за цікавую думку, за каштоўную прапанову.

учапі́ць, учаплю́, учэ́піш, учэ́піць; учэ́плены; зак.

1. што. Зачапіць за што-н.

У. вудачку.

2. што на каго-што. Павесіць.

У. каралі на шыю.

3. у што. У час руху зачапіць чым-н. ці за што-н. (разм.)

У. колам у дрэва.

халадзі́ць, -ладжу́, -ло́дзіш, -ло́дзіць; незак.

1. што. Рабіць халодным, ахалоджваць, астуджваць.

Раса халодзіць ногі.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), каго-што і без дап. Выклікаць адчуванне холаду.

Вецер дзьмуў у спіну і прыемна халадзіў.

Страх халадзіў кроў у жылах (перан.).

хі́трасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. гл. хітры.

2. Учынкі, паводзіны, разлічаныя на ўвядзенне каго-н. у зман.

Разгадаць чыю-н. х.

3. Спрытнасць, выкрутлівасць.

Не ўменнем, дык хітрасцю.

4. Аб чым-н., што зроблена мудрагеліста, складана, з загадкай.

Замок з хітрасцю.

хо́ванка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Месца, дзе можна знайсці прытулак, схавацца ад каго-, чаго-н.

2. Скрытае, патайное месца для захоўвання чаго-н.

3. толькі мн. Дзіцячая гульня, у якой адзін шукае астатніх удзельнікаў гульні, якія схаваліся.

це́шыць, -шу, -шыш, -шыць; незак. каго-што

1. Выклікаць радасць, задавальненне, весяліць.

Атрыманы ўраджай цешыў хлебароба.

Усё, што здарылася, яго не цешыла, а засмучала.

2. Забаўляць.

Ц. дзіця цацкамі.

3. Суцяшаць, абнадзейваць.

Ц. сябе надзеяй на лепшае.

|| зак. паце́шыць, -шу, -шыш, -шыць.

чыта́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто чытае якія-н. творы, да каго звернуты творы пісьменнасці.

Апавяданне спадабалася чытачам.

2. Наведвальнік, абанент грамадскай бібліятэкі.

Бібліятэка праводзіць перарэгістрацыю чытачоў.

|| ж. чыта́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

|| прым. чыта́цкі, -ая, -ае.

юбіле́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Гадавіна чыйго-н. жыцця, чыёй-н. дзейнасці, існавання каго-, чаго-н. (звычайна пра круглую дату).

Адзначаць ю.

Пяцідзесяцігадовы ю. пісьменніка.

2. Урачыстасці, прысвечаныя такой гадавіне.

Запрасіць на ю.

|| прым. юбіле́йны, -ая, -ае.

Ю. медаль.

Юбілейныя дні.