таргава́цца, -гу́юся, -гу́ешся, -гу́ецца; -гу́йся; незак.

1. з кім. Дагаворвацца аб цане, дабіваючыся ўступак пры заключэнні гандлёвых або іншых здзелак.

2. перан. Спрачацца, не згаджаючыся з чым-н., імкнучыся дабіцца чаго-н., атрымаць што-н.

Т., каму прынесці вады.

|| зак. старгава́цца, -гу́юся, -гу́ешся, -гу́ецца; -гу́йся (да 1 знач.).

|| наз. торг, -у, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

то́рмаз, -а і -у, мн. тармазы́, -о́ў, м.

1. -а. Прыстасаванне для спынення або запавольвання руху машыны, цягніка і пад.

Аўтаматычны т.

Заскрыпелі тармазы, і машына спынілася.

2. -у, перан. Перашкода ў развіцці чаго-н.

Т. у рабоце.

|| прым. тармазны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.) і то́рмазны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

умя́ць, умну́, умне́ш, умне́; умнём, умняце́, умну́ць; умя́ў, умя́ла; умні́; умя́ты; зак., што.

1. у што. Прымяўшы, уціснуць, увагнаць.

У. акурак у пясок.

2. Націскаючы, зрабіць больш шчыльным або прымяць хадой, яздой.

У. тытунь у люльцы.

У. зямлю гусеніцамі трактара.

3. З’есці многа, прагна (разм.).

У. бохан хлеба.

|| незак. уміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фонд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Грашовыя сродкі або матэрыяльныя каштоўнасці дзяржавы, прадпрыемства і пад.

Ф. заработнай платы.

Залаты ф. (таксама перан.: лепшая частка чаго-н.).

2. Рэсурсы, запасы чаго-н.

Насенны ф.

Жыллёвы ф.

3. толькі мн. Каштоўныя паперы, якія даюць прыбытак.

Банкаўскія фонды.

|| прым. фо́ндавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цвік, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Металічны або драўляны стрыжань, завостраны на канцы, прызначаны для змацоўвання чаго-н.

Забіваць цвікі ў дошку.

2. перан., чаго. Самае значнае, галоўнае (разм.).

Ц. праграмы.

Ц. сезону.

|| памянш. цвічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. цвіко́вы, -ая, -ае і цвіка́рны, -ая, -ае.

Цвіковая прамысловасць.

Цвікарны цэх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чахо́л, -хла́, мн. -хлы́, -хло́ў, м.

1. Покрыўка з тканіны або іншага матэрыялу, зробленая па форме якога-н. прадмета для захавання яго ад псавання, забруджвання і пад.

Ч. на канапу.

2. Падкладка з больш шчыльнай, непразрыстай тканіны пад лёгкай, празрыстай сукенкай.

|| памянш. чахо́льчык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. чахо́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эстака́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ка́д, ж.

1. Збудаванне ў выглядзе моста для падняцця шляхоў зносін над паверхняй зямлі, над вадой, якое дазваляе праезд або праход пад ім, а таксама збудаванне ўвогуле для падняцця дарогі на некаторую вышыню.

2. Падводная загарода з паляў (спец.).

|| прым. эстака́дны, -ая, -ае.

Э. праезд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

этымало́гія, -і, ж.

1. Раздзел мовазнаўства, які вывучае паходжанне і роднасныя сувязі слоў.

2. Паходжанне таго або іншага слова ці выразу.

Народная этымалогія (спец.) — памылковае пераасэнсаванне запазычанага слова шляхам устанаўлення сувязі з вядомым словам роднай мовы на аснове некаторых агульных прымет, без уліку рэальных фактаў паходжання.

|| прым. этымалагі́чны, -ая, -ае.

Э. слоўнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хіт-пара́д

(ад англ. hit = удача, поспех + parade = парад)

1) газетна-часопісны або радыё-тэлевізійны спіс выканаўцаў, якія ўзнагароджаны і выбраны чытачамі, слухачамі або гледачамі;

2) апублікаванне гэтага ганаровага спісу ў нарысе, інтэрв’ю, рэпартажы або тэлеперадачы ў парадку атрыманых ацэнак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мох, РДМ моху і імху, Т мохам і імхом; мн. імхі, імхоў; м.

Споравая расліна без каранёў і кветак, якая сцелецца або расце ў вільготных мясцінах, на дрэвах, каменні. Перад вайной схілы гары былі голыя, усланыя сівым сухім мохам. Пестрак. Хатка была старая, пахілая, на страсе рос зялёны мох і нават кусцікі нейкай травы. Сіняўскі. Пад босымі нагамі шалахціць залатое лісце, суха патрэскваюць сучкі на мяккай аўчыне імху. Брыль.

•••

Аленевы мох — назва кусцістага шаравата-зялёнага або белага лішайніка, які служыць кормам для паўночных аленяў.

Абрасці мохам гл. абрасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)