Гармі́дар ’гармідар’ (БРС, Нас., Касп., Шат., Бяльк.), ’зборышча, натоўп людзей’ (Жд. 2). Форма гармідаль (Касп.: пад гармі́дар) — вынік дысіміляцыі р — р > р — л. Сюды ж гармі́дарны, гармі́дараваць (Нас.). Старая этымалогія (Нас.): < літ. armidaris. Хутчэй, аднак, гэта запазычанне з польск. harmider, hermider (Кюнэ, Poln., 56). Укр. гарми́дер (паводле Рудніцкага, 1, 573, польск. слова < укр.; першакрыніца — перс. мова; параўн. Слаўскі, 1, 407).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гімна́зія ’гімназія’ (БРС). Рус. гимна́зия, укр. гімна́зія. Паводле Фасмера (1, 407), з польск. gimnazjum (мн. л. gimnazja) або ням. Gymnasium (а гэта з лац. gymnasium). Першакрыніцай з’яўляецца грэч. мова. Іншыя даследчыкі прапануюць больш дэталёвую гісторыю слова (падрабязны агляд у Шанскага, 1, Г, 74). Але для гімназі́ст (БРС), рус. гимнази́ст, укр. гімназі́ст крыніцай з’яўляецца рус. гимнази́ст, утворанае на рус. глебе (Шанскі, там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Змо́ва ’тайны згавор’. Рус. уст. абл. смо́лва ’гутарка; угавор’, укр. змо́ва ’змова’, польск. zmowa ’тс’, славац. zmluva ’пагадненне’. Ст.-бел. змова (Александрыя), змовца (Гіст. лекс., 99). Прасл. дыял. sъml̥va — бяссуфіксны наз. ад дзеяслова sъ‑mъl‑ vjati з коранем mъlv‑ (гл. мова). Ст.-бел. змовца (XVII ст.) з польск. (Булыка, Запазыч., 123), хаця і суадносіцца са змова, якое можа быць і вынікам унутранага развіцця.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Місцю́к, місьцю́к ’мастак, майстар, знаўца’, ’зух’ (Нас., Грыг., Бяльк.; паўд.-усх., КЭС), укр. мистю́к, рус. мастюк. Параўн. яшчэ бел. мастак. Усе з’яўляюцца пераўтварэннем са ст.-бел. майстеръ, майстръ, мастеръ, мистръ, мийстръ ’майстар, начальнік, правіцель’, ’настаўнік’, ’кат’, якія праз ст.-польск. мову прыйшлі з с.-в.-ням. meistere лац. magister ’правіцель; кіраўнік, настаўнік’ (Карскі, Труды, 312; Жураўскі, Бел. мова, 61; Булыка, Лекс. запазыч., 189).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тэлебача́нне ‘трансляцыя рухомых відарысаў, тэлевізія’, ‘установа, што перадае тэлевізійныя праграмы’ (ТСБМ, Мова Сен.). Калька з рус. телеви́дение ‘тс’, што, у сваю чаргу, з’яўляецца паўкалькай з франц. télévision або англ. television ‘тс’, т. зв. еўрапеізмаў-гібрыдаў, утвораных на аснове грэч. τῆλε ‘далёка’ і лац. visio ‘выява, бачанне’ ў пачатку XX ст. (Арол, 4, 54; ЕСУМ, 5, 538). Гл. тэле- і бачыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
living2 [ˈlɪvɪŋ] adj. жывы́ (цяпер);
a living language жыва́я мо́ва;
one of the greatest living writers адзі́н з найвялі́кшых суча́сных пісьме́ннікаў;
living things раслі́ны і жывы́я істо́ты
♦
in living memory у па́мяці людзе́й
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
medium1 [ˈmi:diəm] n. (pl. media, mediums)
1. (pl. media) сро́дак камуніка́цыі (газеты, тэлебачанне і да т.п.)
2. (for) сро́дак перада́чы ідэ́й (пра мастацкія творы);
a medium of instruction мо́ва выклада́ння
3. (pl. mediums) ме́дыум
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
vehicle [ˈvi:əkl] n. fml
1. тра́нспартны сро́дак (сухапутны);
motor vehicles аўтамабі́лі, аўто́бусы і да т.п.
2. (for) сро́дак;
a vehicle for propaganda сро́дак прапага́нды;
Language is the vehicle for conveying ideas. Мова – сродак перадачы думак.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
endure [ɪnˈdjʊə] v.
1. трыва́ць, цярпе́ць;
The pain was too great to endure. Боль было немагчыма цярпець.
2. fml праця́гваць існава́ць, выжыва́ць, не гі́нуць;
The language will survive and endure. Мова выжыве і будзе працягваць існаваць.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
rusty [ˈrʌsti] adj.
1. пакры́ты ржой, іржа́вы, заржаве́лы;
rusty nails іржа́выя цвікі́
2. ко́леру ржы
3. запу́шчаны; занядба́ны; забы́ты;
I’m afraid, my English is a little rusty. Баюся, што мая англійская мова не на належным узроўні.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)